Toen Meine Jacobi was overleden werd het huis leeggeruimd en verkocht. Een curieuze verzameling potjes met boomzaden dreigde in de afvalcontainer te gaan. Maar werd gered door een oplettende voorbijganger.
Kiemkracht
De woning annex bedrijfsruimte werd door de dochters leeggeruimd en Lia zag het gebeuren: een grote hoeveelheid potjes met zaden die in de afvalcontainer dreigden te verdwijnen. Ze vond dat zonde, mocht ze meenemen en ze zijn nu te zien in drie fraaie, tegen elkaar gemonteerde vitrinekasten in de hal van haar woning.
Zomer 2024 kwamen we elkaar tegen. Of we interesse hadden. Jazeker, al is het maar om onze nieuwsgierigheid te stillen en wie weet vinden we wat bijzonders, verloren gegane variëteiten.
In drie wekelijkse sessies hebben we 240 potjes geopend, de daarin verstopte briefjes met de naam van de boom of heester gelezen en wat zaden uit elk potje genomen. We weten niet hoe oud ze zijn, maar wellicht heerst er nog ergens kiemkracht.
Maar wie was Jacobi?
Het enige wat we wisten, was de naam Jacobi. Op het internet vinden we: Jacobi, Zaden voor Bos- Landschapsbouw en Boomkwekerij B.V.. Deze onderneming was gevestigd aan Rijnkade 64 te Arnhem en op 8 juli 2022 opgeheven. Wie op Funda dit adres bekijkt, ziet aan de foto’s van de achtertuin meteen dat hier een bomenman heeft gewoond.
Maar over het bedrijf van Jacobi is nauwelijks iets – nee: niets! – te vinden, anders dan de inschrijving bij Kamer van Koophandel. Vreemd. Googlen met diverse combinaties van woorden, leverde één verwijzing op Facebook: iemand poste een jeugdherinnering aan de Rodenburgstraat in Arnhem, uit de zestiger jaren van de vorige eeuw. Hij noemde M. Jacobi, werkzaam bij de Heidemij. En Jacobi schakelde toentertijd jongelui in om op een bepaald perceel achter de Woeste Hoeve dennenappels te verzamelen. En er zou toen een pakhuis zijn aan de Nieuwe Kade in Arnhem.
Van M. naar Meine
De voorletter M. hielp al wat. Want zoeken op ‘M. Jacobi bomen overleden 2023’ en allerlei soortgelijke combinaties, leidde ons uiteindelijk tot een fraaie treffer bij de Koninklijke Nederlandse Bosbouwvereniging, KNBV. In het jaarverslag 2023 van deze vereniging, lezen we van het overlijden van Meine Jacobi in april van dat jaar, en dat hij jarenlang gewaardeerd lid was, vooral in de Commissie Buitenland. Dit harmonieert met de namen van de zaden die we analyseren. (Vaak hebben Latijnse namen een geografische toevoeging, zoals bijv. japonica, sinensis en dergelijke.)
En bedenk: hoeveel M. Jacobi’s zijn er in Nederland die ook nog eens ‘in de bomen’ zijn en rond die tijd zijn overleden?
Afkeer van digitaal
In Vakblad Natuur Bos Landschap #203, maart 2024 lezen we een mooie ‘In Memoriam’, zoals die was uitgesproken op de ledenvergadering van de KNBV in november 2023.
Meine was een heuse Fries die zijn land verliet en naar de bosbouwschool in Arnhem ging. En de bosbouwschool, op haar beurt, was verbonden aan de Heidemij. En daar ging Meine na zijn afstuderen in 1958 werken. (Hetgeen past bij de herinnering op Facebook.)
We lezen: “Over zichzelf sprak hij vrijwel nooit, behalve dat hij een uitgesproken hekel had aan welk digitaal middel dan ook, zoals computers, laptops en mobiele telefoons.”
En: “Meine heeft ons een uitgebreid papieren archief nagelaten waar al zijn kennis in gestopt is. Vele jaren hebben we hem geprobeerd over te halen om dit samenhangend op te schrijven of, nog beter, te digitaliseren. Door hemzelf of door anderen. Helaas, mede door zijn grote afkeer van de digitale mogelijkheden, is dit nooit gelukt.”
We begrijpen dat Meine een groot en gepassioneerd bomenliefhebber was.
Digitaliseren
En zo wordt Meine en zijn zadenverzameling nu, na zijn verscheiden, toch enigszins gedigitaliseerd. Dankzij de oplettendheid van Lia. Stephan schreef een scriptje en matcht de 240 namen online tegen bestanden van LowGardens, PFAF, Esveld en Van den Berk. Zo zien we welke bomen en heesters nog (enigszins) courant zijn en welke iets eetbaars hebben. We gaan immers niet zaaien wat gewoon op de markt is.
Wordt vervolgd
De matching met het bestaande, beschikbare assortiment is vrijwel rond. Dan gaan we selecteren wat we gaan zaaien, welke condities daarvoor nodig zijn en …. wie weet kiemt er iets! (We hebben immers geen idee onder welke condities de zaden bij Jacobi waren opgeslagen.)
Wat een bijzonder verhaal. Door het speurwerk heeft het iets van een roman. Als film zou het ook goed doen, waarschijnlijk.
Prachtig dit verhaal. En hoe je vrijwel anoniem sterft, maar je levenspassie toch wordt opgemerkt en een vervolg kan krijgen. Hulde aan de man, de vindster en jullie team! Ben benieuwd wat er gaat groeien en bloeien……
Zeker een mooi verhaal, ben benieuwd naar het volgende hoofdstuk!
Mooi verhaal. Goede actie! Zo houden jullie het werk van Meine Jacobi levend en hopelijk vinden jullie nog zaden die de biodiversiteitweer ten goede komen. Succes!