We bezochten het WK Snert en Stamppot koken

Gisteren vond in de stad Groningen in het Alfa College de 19e editie van het WK Snertkoken en 14e editie van het WK Stamppot koken plaats. Een verslag.
We waren er alleen tijdens de ochtendsessie. Lees ook dit bericht over de herkomst van hutspot.

Snert verklaard

WK snert en stamppot koken - vignetOp de heenweg hoorden we op Radio 1 Johannes van Dam het woord 'snert' te verklaren. Volgens hem "….hebben geleerden er heel lang over zitten puzzelen waar het vandaan kwam, maar zijn uiteindelijk tot de conclusie gekomen dat het komt van het werkwoord snorren" dat pruttelen of sissen in de pan betekent "… en aangezien erwtensoep dat kan, hebben ze daaruit het woord snert gedestilleerd." Hij vergeleek het met de snorfiets, die volgens hem een pruttelend geluid maakt. Maar dat is o.i. wat kort door de bocht. Lees in deze eindnoot[i] meer.
Een hedendaagse presentatie van de uspot, gemaakt door Werner Drent. Lees hier het recept.
 

Het WK speelde zich voornamelijk af in de keuken en openbare ruimte op de begane grond van het Alfa College, locatie Kluiverboom 3. Er werd in twee shifts gekookt. 's Ochtends en 's middags. De bekendmaking van de winnaars vond rond 17:00 uur plaats.
Kokers van erwtensoep en stamppotten deelden de ruimte.

De smaak 439 jaar later

martinez_montino  kookboekWij kwamen om stamppotkoning Werner Drent in actie te zien, die het authentieke hutspotrecept (uspot) bereidde. Dit is door de auteurs van het medio 2014 te verschijnen kook boek Aaltje.nu opgeduikeld. Om merkwaardige redenen viel deze hutspot buiten de prijzen. Merkwaardig, want wij noteerden de reacties van juryleden, toen zij proefden. Ze vonden het uistekend smaken.
Maar ja, smaken ontwikkelen zich. Soms niet ten goede[ii]. Dus wie weet was het oordeel van de jury dat deze stamppot 'zo niet-2013!' was dat ze aan andere de voorkeur gaf. De Spaanse hofkok Francisco Martínez Montiño tekende het namelijk in zijn in 1611 verschenen kookboek op[iii].
Een ander mogelijk nadeel kan zijn geweest dat uspot in de ochtendshift werd gemaakt. Ook al maakt een jury aantekeningen, meestal scoren die uit een latere tranche hoger omdat de echt proefvergelijking met die uit de eerste ronde niet meer kan.

 

Werner Drent kookt en praat. Merk de mooie gietijzeren pan op. Die lijkt sprekend op de authentieke pan.

Er werden curieuse stamppot creaties gemaakt. Maar of ze smaken? (We hebben deze niet geproef.)

De jury gaat gedegen te werk. Kijkt, proeft en leest.
We merkten instemming. De jongeman hierboven zei: "Dat smaakt goed, chef!"

Van de stamppotten hebben we alleen de uspot geproefd. De snerten van de ochtendsessie vonden we allemaal maar matig. Dan is deze nog steeds bijzonder lekker. Ook vegetarisch.

In een zaaltje buiten de keuken werden, na het proeven door de jury, de stamppotten tentoongesteld:

 
 
De oude man rechts op de foto heet Jan. Hij is 88 jaar oud en er voor de 19e keer bij. Elk jaar proeft hij de snert.

Uitslag

De uitslag staat hier op de site van de organisatie. Zoals gezegd hebben we zelf niet alles geproefd. Om 13:00 uur hebben we het Alfa College verlaten om naar het Groninger Museum te gaan.

 

 

[i] De Etymologiebank verwijst naar 'snerten' dat goed koken of fijn koken betekent (aldus Woordenboek der Nederlandsche Taal). En 'snerten' zou weer afgeleid zijn van snorren, dat oorspronkelijk "sissen of pruttelen in de pan" betekent. Wie verder graaft komt via het Instituut voor Nederlandse Lexicologie (INL) erop dat het woord 'snerten' uit de Zaanstreek komt. Volgens Van Dale Etymologisch Woordenboek komt het uit het Fries of Oostfries: snirt. Er staat: "Etymologisch onzeker, vermoedelijk verwant aan snars." En bij  snars staat dat het 'in het geheel niets' betekent ("geen snars proeven", 1720) en dat wordt naar een oorsprong uit 1561 geleid "met eenen sneirts" oftewel: met een teug. En zo kan snert dus ook van sneirts komen: drinken/eten met een teug.
[ii] Er wordt door de levensmiddelenindustrie stelselmatig te veel zout toegevoegd omdat 'de consument dit wil' (lees: proefpanels). En telers telen geen bittere witlof of bittere spruitjes meer, omdat 'de consument dat niet meer lust'.
[iii] Ja. Dat is 412 jaar geleden. Leidens ontzet, waar de originele hutspot ontdekt zou zijn, is 3 oktober 1574, dus, vandaag, vrijwel 439 jaar geleden.

Plaats een reactie