In Trouw van 23 maart j.l. wordt aandacht besteed aan Amflora, een genetisch gemanipuleerde aardappel. Het is een standpuntenuitwisseling tussen Greenpeace en BASF. Eigenlijk meer gehakketak. Weer eens tijd voor ons standpunt.
Klassieke marketing
De 'positieve' berichtenstroom neemt de laatste tijd toe, lijkt het erop dat we rijp worden gemaakt voor gentech gewassen. Dat is zorgwekkend. Vooral de argumenten:
- de boer zit erop te wachten (wie gunt een ander, en in dit geval de boeren geen beter bestaan?)
- we zorgen ervoor dat de honger uit de wereld verdwijnt (wie wil dat niet?) en
- er is nog nooit iemand ziek van geworden (wie kan dat weerleggen?)
getuigen van een klassieke marketingtechniek: we worden in de 'ja'-stemming gebracht. Het heeft iets populistisch, om in termen van deze tijd te zeggen. Simpel te begrijpen slogans, waar alleen deskundigen iets tegenin kunnen brengen. Maar hun argumentatie is veelal ingewikkeld en dan haakt een groot deel van de mensheid af.
Amflora is een aardappel die veel zetmeel produceert. En dus ook goed voor veel industriële toepassingen, zoals de papier- en lijmindustrie. Zegt BASF.
Discussie?
De hele discussie tussen Heman van Bekkem (Greenpeace) en Anne van Gastel (BASF) wordt gedomineerd door de voordelen van deze aardappel te benadrukken – en pogingen deze te weerleggen. Van Bekkem maakt de fout door te verwijzen naar kruisbestuivingen die kunnen voorkomen, waardoor de rest van de aardappelteelt vervuilt. Jammer. Het is zwak en het komt ondeskundig over; aardappels worden vegetatief vermeerderd, niet door zaad. Dat laatste gebeurt overigens (vroeger) wel, bij de klassieke manier van kruisen en creëren van nieuwe rassen. Van Gastel zet Van Bekkem weg als een nitwit.
[Noot MergenMetz: Van Bekkem wilde waarschijnlijk doelen op het geval Monsanto vs Schmeiser: maïs van boer Schmeiser raakte bestoven door gentechmaïs van een naburige akker. Monsanto grijpt in door te stellen dat Schmeiser haar octrooirechten heeft geschonden. Met alle gevolgen van dien, voor de kleine boer.]
Wolven in schaapskleren
Bottom line gaat het de chemiereuzen om winst te maken. Het zijn geen filantropen die de boeren en hongerend Afrika willen helpen.
De boer koopt de pootaardappelen maar is ook genoopt het bijbehorende bestrijdingsmiddel te kopen. In feite een koppelverkoop. In het uiterst goed leesbare The Omnivore's Dilemma van Michael Pollan, wordt feilloos beschreven hoe de boeren in de VS zich over hebben geleverd aan de multinationals; en ze lijden. Ze kunnen niet meer anders dan naar de pijpen dansen van Monsanto c.s. En de opkopers van de oogst: Cargill, ADM etc.
Het bestrijdingsmiddel is vaak rücksichtslos voor al het andere dat groeit en bloeit – getuige de aflevering van De Keuringsdienst van Waarde over soja in Zuid-Amerika. Kilometers akkers met soja. Al het andere was dood. Geen insecten. Geen vogels.
En over de honger in Afrika heeft speciaal VN-rapporteur Jean Ziegler gezegd dat er nu al voldoende voedsel op aarde is en dat deze concerns op dat continent buiten de deur moeten worden gehouden.
Dooddoener
Van Gastel (BASF) verwijst naar Canada, waar al vijftien jaar genetisch gemanipuleerde gewassen in voedsel worden verwerkt. Hij zegt tegen Van Bekkem: "Of wou je beweren dat de sterfte daar zoveel hoger is dan hier?" Dat is o.i. een zwaktebod en een dooddoener van de eerste categorie. Maar met asbest was oorspronkelijk ook niets aan de hand. En de anticonceptiepil? Pas na vele jaren werd duidelijk dat het voortdurend slikken ervan niet bepaald optimaal is. Lichtere pillen zijn niet voor niets op de markt gekomen. Over het "veilige" onkruidbestrijdingsmiddel Roundup (Monsanto) komen nu ook signalen dat het toch niet zo onschuldig is als het lijkt. En zo zijn er meer zaken te noemen, waarvan de gevolgen zich pas na vele jaren, soms generaties later openbaren.
Links
Artikel in Trouw (vanwege een dispuut over het gebruik van teksten op het Internet, brengen we geen links meer aan naar de dagbladen.)
