12 augustus 2009
Met enige regelmaat maken we zelf visbouillon. Of is het een fond? Zo, uit de losse hand. Die vriezen we in ijsblokjeszakken in en gebruiken ze vervolgens als visbouillonblokjes.
In de loop der tijd verzamelen we wat graten en koppen in de vriezer. Nu heb ik vier verse forse heken. Dus gaan we weer bouillon/fond maken.
Er zijn drie dingen belangrijk:
1) Kook niet te lang met de koppen en graten. Twintig, max dertig minuten. Van graten wordt lijm gemaakt. Als u ze te lang meekookt wordt de visbouillon bitter.
2) Het moet naar vis smaken. Dus als u te veel van allerlei andere ingrediënten erbij doet, gaan die overheersen.
3) Een fond is wat rijker van smaak door bijv. wat meer kruiden en een scheutje congnac of sherry toe te voegen.
Bereiding
|
|
De hierboven aangegeven hoeveelheden zijn plusminus. Ten aanzien van de 1 kg visafval moet u een juiste verhouding water hebben. Niet te veel, niet te weinig. Vul de pan met alle ingrediënten en koud water. Zet op het fornuis en breng aan de kook. Laat vervolgens twintig minuten zachtjes koken. |
|
|
Filter vervolgens alles door een passeerdoek. Nu zijn er twee mogelijkheden: |
Wij plukken uit de overblijfselen de stukjes vis – dus geen graten! – en doen die terug in de bouillon. Met wat van de eerder genoemde groenten.
Vervolgens koken we de bouillon in. Dat kan wel een uur of meer duren, afhankelijk van de hoeveelheid vocht en de gewenste sterkte van de visbouillon. Maar uiteindelijk bereikt u een heerlijk geconcentreerde visbouillonsmaak.
Af laten koelen.
In ijsblokjeszakjes gieten.
Invriezen.
Kosten/baten
Zomaar een vergelijking. Alles is prijspeil 2009.
|
|
Een doosje met 8 tabletten AH-visbouillon kost € 0,95. |
|
|
Een pot van 380 ml AH visfond kost € 2,27. Wat is het verschil met opgeloste bouillon? AH schrijft: "Visfond is het gezeefde extract van vis, dat samen met groenten (ui, wortel, prei en selderij), kruiden en sherry zorgvuldig is ingekookt." |
Kosten
De kosten van het maken van de bouillon of fond worden bepaald door het gasverbruik, de gebruikte wijn en de andere ingrediënten. Dat laatste halen we allemaal uit de kruiden- en moestuin, dus vrijwel nihil. Water is verwaarloosbaar.
Gas kost gemiddeld € 0,61/m3 (2009 – bron: Milieucentraal) en een gemiddeld Nederlands gezin verbruikt 63 m3/jaar gas om te koken. Doe eens ruig, laat het bouillon maken 1 m3 gas hebben gekost. Resteert: de hoeveelheid wijn en de prijs/fles. En de ijsblokjeszakjes en de afwas en het gebruik van de vriezer. Ja, die draait weliswaar het hele jaar, maar ook daarvan moeten kosten aan de bouillon worden toegerekend.
Stel een ½ fles wijn à € 5. De rest stellen we op € 1. Dan kost het maken van de bouillon/fond € 3,50.
Baten
Het is maar hoe u het beschouwt: bouillon of fond. De hierboven beschreven sessie (we hadden beduidend meer dan 1 kg visresten) leverde ons 125 ijsblokjes op. Oftewel: 5 zakken met 25 ijsblokjes. Oftewel 1,25 liter geconcentreerde visfond (t.w.v. € 7,46 bij AH).
De bouillonblokjes van AH zijn meer geconcentreerd: het is immers "drooggekookt". Stel 1 op 4. Dan hebben we bijna 32 AH-bouillonblokjes gemaakt, dat is dan 4 x 0,95 = € 3,80.
Conclusie
Noemen we het fond, dan hebben wij, met onze sessie, € 3 verdiend.
Noemen we het bouillon, dan hebben we met onze sessie € 0,30 verdiend.
Het voordeel van iets minder geconcentreerde ijsblokjes is dat u, bij het maken van gerechten, makkelijker doseert. U hoeft niet een kwart bouillonblokje te verkruimelen of een halve pot fond weg te gooien. En…..
Zelf gemaakte visbouillon is lekkerder en u weet wat er in zit.
