Het Belgische Natuurpunt presenteerde in maart 2023 een verhaal en overzicht van de meest belangrijke bloemen voor bijen. Wilde of solitaire bijen, welteverstaan.
In het algemeen gaat het niet goed met de insecten. Een aantal jaar geleden werd al geconstateerd (Nederlands-Duits onderzoek) dat het aantal tussen 1990 en 2017 tot 75% is teruggelopen. Dit als voornamelijk gevolg van de pesticiden in de landbouw. Het probleem is dat het geleidelijk gaat, er is niet van vandaag op morgen een enorme terugval, hoewel dit jaar veel mensen opmerken dat er minder van de ene en minder van de andere insect zijn. (Lees natuuramnesie.) Die radicale teruggang wordt gerelateerd aan de hete zomers van de afgelopen jaren. Waardplanten konden geen waard spelen; ze waren verdord en verdroogd.
Er zit nogal een verschil tussen planten voor honingbijen en die voor wilde bijen, zo blijkt. (Hommels behoren ook tot de wilde bijen.)
En wat staat aan top: jawel, de paardenbloem! (De bloem die Nederland niet koos als nationale bloem, maar wel het saaie madeliefje, dat op een gedeelde plaats 12 staat. Ook niet slecht.)
Minder insecten, minder bestuiving, minder vogels….
De tabel is gebaseerd op 800.000 waarnemingen van de laatste vijftien jaar. Bij de meeste waarnemingen wordt de naam van het dier en de plant waarop ze is gezien ingevoerd. Dat leidde tot deze rangorde. Het zijn allemaal inheemse wilde planten. Die in siertuinen vaak niet graag gezien zijn.
Waarom deze planten? Het heeft er natuurlijk mee te maken dat de nectar makkelijk bereikbaar moet zijn. Sommige planten hebben bloemen die alleen voor een lange tong geschikt zijn, zoals vlinderbloemigen. Bij deze wil een hommel nog wel eens een gaatje aan de achterzijde boren.
Met deze wetenschap kan je het best een wilde, kruidenrijke weide of grasveld het best één tot maximaal drie keer in de zomer maaien. En liefst nadat de meeste bloemen zich al hebben kunnen uitzaaien voor volgend jaar.
Meer dan bijen
Maar er zijn meer nuttige insecten voor de tuin. In 2016 benoemden we al zeven toppers: Zweefvliegen, lievenheersbeestjes, vlinders en motten, sluipwespen, gaasvliegjes, loopkevers en solitaire bijen.
In het boek ‘De juiste boom voor elke tuin’ van emeritus professor Martin Hermy, staan veel overzichten. Ook met bomen die heel geliefd zijn door bijen. En bomen met het hoogste aantal insectensoorten dat samen voorkomt.
Er staan nog meer tabellen vanuit diverse gezichtspunten in dit boek. En ook expliciet een fikse met bomen die aantrekkelijk zijn voor bijen.
