De knobbelzwaan

De door sommigen als suf parkdier betitelde knobbelzwaan wordt door Eggenhuizen tot leven gewekt. De auteur heeft het dier diepgravend en uitgebreid en dus eervol beschreven. Een boek voor de liefhebber!

In de onvolprezen serie vogelmonografieën uitgegeven door Atlas Contact verscheen recent, als ik het goed tel alweer als 22e deel, ‘De knobbelzwaan’. En eerder lazen wij al ‘De zwarte specht‘, ‘De gierzwaluw‘ en meer.
Het zijn boeken vol interessante wetenswaardigheden over die vogel – “Je kunt er een boek over schrijven” en dat gebeurt dan ook. Maar soms zijn ze niet zo vlot geschreven. Als je daarentegen gek bent op knobbelzwanen en/of wilde eenden en/of die twintig andere vogels, dan is het gewoon verplichte kost.

We houden de recensie kort. In het boek ‘De knobbelzwaan’, geschreven door Ton Eggenhuizen, kun je echt alles vinden over de knobbelzwaan. Zijn uitgebreide ervaring in het veld met deze prachtige vogel, gecombineerd met diepgaande literatuurstudie, heeft een boek opgeleverd met een schat aan informatie.

Eer voor de vogel die zeker al vijfduizend jaar geleden in wat nu Nederland is voorkwam en nooit is weggegaan.

Het is wat saai ingedeeld (met hoofdstukken ‘geschiedenis’ en ‘eten’ bijvoorbeeld) en de teksten zijn af en toe wat erg opsommerig; bij vlagen voelt het daardoor als een spreekbeurt op de basisschool (maar dan ‘on steroids‘ qua niveau – extreem goed). Was op basis van die buitengewone kennis van de schrijver ook een vlotter boek mogelijk geweest? We zullen het nooit weten.
Hoe dan ook is dit boek zeer de moeite waard voor de liefhebber.

In 2016 schreven we Zwanenzang over het door de mens eten van zwanenvlees. Aanleiding vormde toentertijd de ophef over het afschieten van zwanen. Het thans niet meer bestaande restaurant De Pronckheer in Cothen bereidde zwanenvlees – aangereden dieren, niet het afschot – omdat de vogels anders zouden worden vernietigd. En dat is voedselverspilling ten voeten uit. Dierenactivisten bedreigden niettemin de chef en familie; het restaurant moest derhalve weken lang haar deuren sluiten. Ook in dit boek wordt aandacht besteed aan het afschieten van zwanen maar ook aan het eten van zwanenvlees – een luxe artikel voor de hoge adel. Op diverse schilderijen zien we dat zwaan wordt geserveerd. Zo is er een ‘Lieve Vrouwe Broederschap’, waar ook Willem van Oranje lid van was, dat elk jaar een zwanenmaal aanrichtte. Zeer gewaardeerde leden worden tot zwanenbroeder bevorderd – een titel die ook onze koning Willem-Alexander draagt.

Alweer wat langer geleden lazen en recenseerden we deeltje 18, De zwarte specht. Dat vonden we dan wel weer heel leesbaar – een fijn boek. En De gierzwaluw is zelfs bijzonder humoristisch geschreven. En zo zijn er meer in deze serie.
Want dat mag best nog wel een keer worden gezegd worden: Wat een bijzondere serie, en wat een pareltjes heeft die al opgeleverd.

Dat er veel verschil zit tussen de aanpak en stijl van de ruim twintig deeltjes is niet erg. Dat ligt aan de verschillende schrijvers en dat maakt het juist eigenlijk wel leuk. Je kiest er gewoon het boek uit van de vogel die jou het meest aanspreekt. Ik heb zelf bijvoorbeeld ‘De gierzwaluw’ in mijn kast staan, het allereerste deeltje uit de serie, een geweldig boek over een geweldige vogel.

Wens aan de uitgever
En ik spreek hierbij richting Atlas Contact een wens uit voor deel 23: ‘De gaai’. Of ‘De ekster’, daar ga ik eventueel ook nog wel mee akkoord. Boerenzwaluw en steenuil staan ook op mijn shortlist. Maar nu begin ik mezelf te herhalen – ditzelfde schreef ik ook al in de recensie van ‘De zwarte specht’.

Desalniettemin blijft het een mooie serie boeken, waar hopelijk nog lang aan wordt voortgebouwd. Koop zo’n boek, of meer, voor jezelf of om als cadeau te geven.