Arita Baaijens heeft een nieuw boek. Een ontzettend leuk boek. De titel luid Paradijs in de Polder met als ondertitel ‘ontdek wat het landschap je vertelt’. En daar gaat het in dit boek om. Baaijens biedt ons op aanstekelijke wijze handvatten om de wereld en de natuur om ons heen, hoe klein ook, te ontdekken en te ervaren.
Wie in de woestijn wil overleven, moet bereid zijn tot het uiterste te gaan.In het inleidende hoofdstuk Verlangen legt Baaijens wat haar drijfveren zijn geweest, hoe zij door soms roekeloze en radicale besluiten zichzelf heeft gevormd en haar eigen nietigheid terdege beseft.
Er bestaat geen vastomlijnde levensloop, er zijn niet altijd antwoorden.
Omarm wat je toevalt, is haar motto.
Ze is jaren door de woestijn getrokken en heeft daarbij behoorlijke risico’s genomen. En daarna dook ze in het Altaj-gebergte. Paradijs in de Polder is een vervolg op het prachtige Zoektocht naar het Paradijs dat over die laatste reis gaat. Nu wil Baaijens ons leren onze al dan niet dagelijkse omgeving te leren kennen en ervaren. Vooral dat laatste; het in contact komen met de natuur, onze natuur.
De ervaringen in het niemandsland van de woestijn hebben me getekend en voorgoed veranderd.”
Sommigen noemen het mindfulness, een trendy begrip waar we niet veel mee hebben. Dat komt misschien omdat wij zelf zo ongeveer in de natuur wonen en al vrij alert zijn op wat we zien en horen. En we moestuinieren, wat een vorm van meditatie is. Maar in onze kennissenkring zijn ook mensen die als Razende Roeltjes door het leven gaan zonder te zien, te voelen, te beleven.
Toch vond ik het oneindig veel bevredigender om me te meten met de elementen dan op opgejaagd te worden in de ratrace die carrière heet.”
“Landschap is bezield,” zegt Baaijens. Okay, ze bevindt zich op Oekok, maar dat geldt net zo goed voor ons eigen landschap. Toch?
“Bestaat bezielde natuur in Nederland?” vraagt ze zich af.
Paradijs in de Polder is een ontzettend leuk en boeiend boek, waar menigeen veel plezier aan kan beleven. Het geeft een andere kijk op de naaste omgeving. En dat kan bijzonder heilzaam zijn. En als u Zoektocht naar het Paradijs heeft gelezen is dit boek een must. Alleen al vanwege de pakweg dertig bladzijden in het eerste hoofdstuk als aanvulling op Zoektocht.
Arita Baaijens heeft een zeer aantrekkelijke, directe dan wel kordate schrijfstijl en ze spreekt de lezer direct aan. Paradijs in de Polder is in feite een werkboek. Met een serie oefeningen biedt ze ons de mogelijkheid onze eigen wereld, ons eigen landschap te ervaren door onze zintuigen aan te spreken. Maar het is zeker geen zweverig boek. Ditmaal dus geen volledig reisverslag van Arita zelf, maar het boek zorgt voor onze eigen reis met onze eigen ervaringen.
| Titel | Paradijs in de Polder – Ontdek wat landschap je vertelt |
| Van | Arita Baaijens |
| Uitgever | Atlas Contact |
| ISBN | 978 90 450 360 21 |
| Verschenen | oktober 2018 |
| Prijs | € 19,95 |
| Verkrijgbaar bij | Alle boekhandels en indien u online wenst te winkelen, raden we deze webwinkel van een echte boekhandel aan. Dan blijven die ook bestaan. |
Het gaat in Paradijs in de Polder erom dat wij, net als Baaijens, in contact komen met de omgeving, met de natuur en de elementen. Want uiteindelijk leef iedereen maar een keer op deze aardkloot en het is toch zo vervelend om bij het uitpuffen van je laatste ademtocht te moeten beseffen dat je tachtig procent van de leeftijd hebt besteed aan carrière, het volgen van regels en procedures, vijftien procent van je tijd naar voetbalwedstrijden of Wie is de mol? hebt zitten kijken en de resterende vijf procent aan je familie is opgegaan.
Oefeningen
Om dat te voorkomen bevat het boek legio leuke oefeningen, die gethematiseerd zijn (dat dan weer wel). Het begint bij de basishouding en uitrusting (spiegeltje, vergrootglas en dergelijke) en daarna het echte werk: contact maken, in gesprek met de plek geraken, natuur, landschap, kennis en weten. En tenslotte deep maps. Een andere versie van de omgeving in kaart brengen.
De oefeningen zijn simpel en effectief. Wat denkt u van “Neem elke dag een minuut de tijd om met onverdeelde aandacht de omgeving te observeren tijdens de fietsrit naar je werk of terwijl je boodschappen doet.” Makkie. Maar doe het dan ook en u ontdekt zoveel meer.
Of: “Ga onder een boom liggen en kijk omhoog. Of klim erin en laat je blik dwalen als een blaadje dat zich laat meevoeren door de wind. Wil je na een paar minuten al vertrekken, blijf dan nog wat langer en neem de tijd om bewegingen van takken en afzonderlijke blaadjes te volgen. Luister naar de melodie van ritselend blad.”
Of: “Schrijf een liefdesbrief aan een niet-mens.” Dat mag dus uw eigen hond of kast zijn, maar wat dacht u van een boom? Dan denken we meteen aan Prinses Irene.
Of: “Ga naar een plek waar je meer over te weten wilt komen. Zet twee stoeltjes langs het pad, aanlegsteiger of uitkijkpunt, waar gedurende de dag regelmatig mensen komen. [….] Ga lekker zitten, gooi de hengel uit en vis naar verhalen. Vraag voorbijgangers om een herinnering, gebeurtenis of ervaring te delen die is verbonden met de plek [….]”
Website
Er is een website over opgetuigd. Arita Baaijens wil ons ook daadwerkelijk meenemen. De activiteiten vinden plaats vanaf 15 oktober 2018 tot 3 november en het is in Amsterdam. (Jammer, is dat ook landschap? Maar misschien juist goed voor de stadse mens.) Enfin, toeternietoe, het gaat om de andere manier van kijken en ervaren.
Deep map
Lees het land in plaats van de kaart. Deep maps zijn in feite emotionele impressies van het landschap, zonder vastomlijnde structuur. Baaijens refereert aan OpenStreetMap, waar iedereen een bijdrage aan kan leveren en aan een bijzonder experiment in Brión in Galicië, waar de bewoners hun eigen omgeving in kaart brachten. En dat ging met foto’s, geluid en wat al niet meer.
De oefeningen in het boek helpen de ziel van je eigen omgeving te openbaren. En dat kan je, als je wilt, vastleggen. In deep maps. Op topografische kaarten “vertelt elke lijn ook een verhaal, maar dat is het officiële verhaal van een centraal gezag. In deep maps komen mensen zelf aan het woord. En of ze dat nu doen in de vorm van schilderijen, sound-scapes, fotocollages of een website, het zijn en blijven deep maps.” Dan denken wij meteen aan impressionistische schilders, zij maakten op hun manier deep maps.
Wij willen nu een deep map maken van De Tuinen van MergenMetz. Hoe? Geen idee. Misschien nodigen we u en Arita Baaijens wel uit.
Zo is de kaart die in Zoektocht naar het Paradijs staat, ook een deep map:
