Zelf paddenstoelen kweken    

Bij uitgeverij Vonk verscheen alweer enige tijd geleden een fraai boek over het zelf kweken van diverse paddenstoelen. Dat behandelt meer mogelijkheden dan het telen van shiitakes of oesterzwammen op stammen.

Voor de goede orde: Het boek betreft paddenstoelen voor normale consumptie, dus geen paddenstoelen met een hallucinerende werking (paddo’s).

Het is een praktisch handboek voor degenen die bijvoorbeeld door het kopen van een stammetje of kant en klaar pakket enthousiast zijn geraakt en meer willen telen. Want echt moeilijk is het niet en de mogelijkheden zijn legio. In het boek worden allereerst de aspecten van het telen van paddenstoelen behandeld: wat is een paddenstoel? Waarvan leeft het? En natuurlijk aardige weetjes.

Maar als jij begint met paddenstoelen telen, houdt dat in dat dit bij het paddenstoelengebroed begint: je moet de schimmel ergens vandaan halen (er zijn pluggen te koop, maar je kunt ook beginnen met kant en klare stammen en dat later als basis gebruiken). En de schimmel moet ergens op gedijen, waarbij begrip van de levenscyclus van een paddenstoel ook handig is. Het is allemaal duidelijk beschreven met fraaie foto’s, tekeningen en tabellen. De lekkerste paddenstoelen en diverse kweekmethoden worden zeer uitvoerig beschreven met daar waar nodig stap-voor-stap uitleg in woord en beeld.

Dit is een van de beste boeken (handleidingen) voor het telen van paddenstoelen dat er is. Van harte aanbevolen.

Het begin van het boek is zoals je mag verwachten: uitleg over paddenstoelen, de gehanteerde begrippen, enzovoorts. En dan, in het deel ’De lekkerste eetbare paddenstoelen in één oogopslag’ wordt een vijftiental paddenstoelen besproken. Een korte omschrijving, de kweekmediums – indien stammen: welke houtsoorten – bereiding en wat tips, indien nodig. Als je dit deel doorbladert wil je meteen alles telen. Maar hoe gaat dat op stro? Of koffiedik? Dat komt in de daaropvolgende hoofdstukken aan de orde.

Op stam

Paddenstoelen op boomstammen is wel het meest natuurlijke wat je kunt nastreven. Wij doen dat ook. Dat betekent wel dat je, na een stevige storm, alert moet zijn. Want het gevallen hout moet behoorlijk vers zijn. Het gevaar bestaat immers dat er andere schimmels bezit van gaan nemen en dat wil je niet. Jij wilt dat de schimmel van bijvoorbeeld een shiitake of oesterzwam er bezit van neemt, dus je moet niet weken wachten.
Wij verzorgen regelmatig workshops, die gegeven worden door Pip Gilmore van GroeneTakken. En laat Pip nu ook aan de vertaling van dit boek hebben meegewerkt. Dus met dit deel van het boek zit het wel snor 🙂

Kies het juiste hout. Op bladzijde 78 staat een leuk overzicht van houtsoort en welke zwammen je daar het best op kunt telen.

En als je mooie stammen hebt, moet je het gewenste paddenstoelengebroed overbrengen. Je kunt pluggen met schimmel kopen, gaten boren en de pluggen erin slaan. Dat werkt.
Maar we lezen (en zien) in dit boek dat er nog meer manieren zijn, zeker als je al “werkende stammen” hebt van waaruit je de schimmels kunt overbrengen.

En dan speelt ook nog de factor tijd. Sommige paddo’s vragen een paar jaar voor ze uit het hout groeien, zoals shiitakes. Oesterzwammen heb je al binnen een jaar. Dat alles heeft ook met de weersomstandigheden, de behandeling en plaats, waar de stammen staan, te maken.

Mospruik

Het is immers een natuurproduct. Hé, we lezen dat je de stammen een mospruik kunt geven, om snel uitdrogen te voorkomen. Dat hebben we nooit gedaan en gaan we nu zeer doen!

Tijd

‘Verlies ze niet uit het oog’ lezen we in een tussenkop. Dat deden wij wel, de eerste keer. We hadden na een fikse storm stammen gezaagd en pluggen gekocht. Maar er kwamen geen paddenstoelen aan. Dachten we. Dus na een paar maanden verwerkten we onze teleurstelling en vergaten de stammen. Tot twee of drie jaar later onze tuin werd gekeurd of het wel een ecologisch verantwoorde tuin was. We liepen een rondje, ook door het stukje bos dat we hebben. En de controleur zei: “Ik zie dat je shiitakes teelt.”
“Wat?!”
Op pagina 95 staat een mooi schema met oogsttijden, maar houd ik gedachten: plotselinge regenbuien en temperatuurschommelingen maken de schimmels wakker en geven paddenstoelen. Dus als het op 3 november 23^oC is, dan moet je toch echt even wachten.

Stro, volle grond, potten en bakken

In de navolgende hoofdstukken wordt het telen op stro, in de volle grond en in potten en bakken besproken. Op stro kweken geeft snel resultaat. Het leukste is natuurlijk om een baal stro te gebruiken (we zouden dat wel een uit biologische landbouw kiezen, dat is voor ons wel een dingetje, dus zoek een biologische veehouder op om daar een baal stro te kopen).  Het werken met strobalen is een beetje als het werken met stammen. Je kunt met beide tegelijk, op dezelfde plek werken.  “Oesterzwam- en strophariasoorten gaan op stro helemaal los.” Maar je moet dan weer wel voorkomen dat de balen te nat van te veel regen worden, dus een beetje beschut is fijn. En behalve met strobalen kan je ook met gehakseld stro en strokorrels werken.
Van strokorrels maak je een soort brij, dat dan een poosje moet rotten – sorry, fermenteren heet dat vandaag de dag – en dan het paddenstoelenbroed erin.

Wat ook kan, is de paddenstoelen gewoon in/op de grond kweken. Een moestuinbed dat behoorlijk in de schaduw ligt, is daarvoor het beste. (Net als in een bos.) En hoe je de bodem voorbereidt, staat helder beschreven. Eigenlijk is het een makkie. Maar dat is met veel dingen zo, eens je het weet.

Het boek eindigt met een deel voor mensen die geen geschikte tuin hebben. Dus het telen op substraten. Je kunt kant en klare pakketten kopen, dat is dan wel zo makkelijk. Correctie: het boek eindigt met een tiental recepten. Leuk, maar eigenlijk overbodig in dit boek.

Als je nu al enthousiast bent, bezoek de site en webshop van Groene Takken.