Kunstmatige zoetstoffen zijn niet oké

door

Er zijn al lang aanwijzingen dat kunstmatige zoetstoffen slecht zijn voor de mens. Nu is bovendien aangetoond dat de kans op kanker met 13% toeneemt als je veel van dit soort stoffen consumeert. Natuurlijke suikeralternatieven, zoals stevia en xylitol zijn oké.

Fijn, die reclames voor producten met weinig calorieën. Minder calorieën is niet heilig, want kunstmatige zoetstoffen hebben een slechte invloed op je gezondheid. Onderzoekers weten al langer dat ze in verband worden gebracht met onder andere obesitas, hart- en vaatziekten en diabetes type 2. Misschien dat je dat al eerder had gehoord en dacht: “Nou, ‘t zal wel.” Maar een recente studie nu ook verband aangetoond tussen deze zoetstoffen en het risico op kanker.

Fructose
Aspartaam

Er zijn gegevens van meer dan 100.000 mensen onderzocht. Het bleek dat zij die veel kunstmatige zoetstoffen in hun voeding gebruikten, een 13% hoger risico liepen op borst-, darm- en maagkanker.

Aspartaam (bekend als NutraSweet, hé, ook Monsanto) en kalium acesulfaam (bekend als Sunett of Sweet One) werden al eerder in verband gebracht met een groter risico. Maar troost je: Vervangende natuurlijke zoetstoffen, zoals stevia of yaconsiroop, hebben een positief gezondheidseffect.

De relatie tussen kanker en kunstmatige zoetstoffen is niet nieuw, dierproeven wezen al in die richting. Maar een rat is geen mens. En de dieren krijgen een dosis die een mens naar verhouding niet ineens zou innemen. Dus hoe erg is het werkelijk?

Op 24 maart 2022 verscheen in PLOS Medicine het resultaat van een onderzoek onder ruim 100.000 mensen, uit de Franse database NutriNet-Santé. Daarin leggen vrijwillige deelnemers in tijdseenheden van 24 uur vast wat ze eten, dus ook merknamen en dergelijke. Alle deelnemers zijn gedurende een periode van acht jaar meegenomen en de cijfers zijn gecorrigeerd voor ander gedrag, zoals roken.

Op basis van het onderzoek is (dus) vastgesteld dat zij die veel kunstmatige zoetstoffen consumeren een verhoogd risico hebben op kanker, vergeleken met hen die er weinig ervan binnen krijgen. Er is geen uitspraak gedaan in vergelijk tot helemaal geen kunstmatige zoetstoffen en geen of weinig suiker.

Formaldehyde

Van aspartaam en kalium acesulfaam werd nu werkelijk vastgesteld dat ze een verhoogd risico op kanker meebrengen, vooral borst-, dikke darm-, maag- en prostaatkanker.

Van aspartaam is bekend dat het in het lichaam wordt afgebroken en omgezet in formaldehyde – een bekende kankerverwekkende stof. Normaliter sterven onze cellen af als ze kanker worden, maar met aspartaam werkt dat niet en de cellen worden woekerende kanker.
Van sucralose en saccharine is bekend dat ze ons DNA beschadigen, dat tot kanker kan leiden. De kunstmatige zoetstoffen hebben ook invloed op de bacteriehuishouding in onze darmen en kunnen zo het immuunsysteem aantasten – waardoor kankercellen niet langer worden herkend en afgevoerd.

Kortom, gezond doen door suikervrij Cola Light, gezoet met aspartaam, te drinken en elke ochtend een bekertje Yacult om je darmenhuishouding op te waarderen, lijkt niet bepaald de juiste weg.

Betrouwbaarheid

Andere studies (zoals deze of deze), die groepen gebruikers van kunstmatige zoetstoffen vergeleken met groepen die dat niet deden, wezen minder grote verschillen uit. Je kunt bij het onderzoek op basis van NutriNet-Santé afvragen of iedereen wel eerlijk opgeeft wat zij of hij eet, of fouten maakt bij het invullen. Maar de voedseldagboeken werden acht jaar lang elke zes maanden verzameld en men vroeg de deelnemers foto’s te nemen van wat men at. Dus dat lijkt behoorlijk betrouwbaar. En dit soort bezwaren gelden bij zo’n beetje ieder voedingsonderzoek dat is gebaseerd op vragenlijsten ingevuld door vrijwilligers.
Bovendien is bekend dat de deelnemers vrijwillig meedoen en hoger opgeleid zijn. In dit geval 80% vrouwen. Nu kan je twee dingen denken: zij leven bewust, willen slank blijven en gebruiken meer kunstmatige zoetstoffen en/of ze hebben in het algemeen een meer gezonde levensstijl. Je kunt ook stellen dat juist de minder bedeelde mensen ongezonder eten en meer kunstmatige zoetstoffen binnenkrijgen. Feit blijft dat er een duidelijke relatie ligt tussen kunstmatige zoetstoffen en kankers. En dat die mogelijk ‘in het echt’ dus nog wel erger zou kunnen zijn, als je bedenkt dat dit onderzoek vooral op al bewust levende mensen is gebaseerd.

Vast staat dat door het gebruik van kunstmatige zoetstoffen het lichaamsgewicht toeneemt. Hoe dat kan, is nog onduidelijk. Men vermoedt doordat de darmflora (bacteriehuishouding) is verstoord.

Duidelijk is ook dat niet alle vervangende zoetstoffen schadelijk zijn. Stevia helpt tegen diabetes en bij vermindering van gewicht, xylitol versterkt het immuunsysteem en stimuleert de spijsvertering. Beide zijn goed voor het gebit, daar ze slechte mondbacteriën doden. De ironie is natuurlijk dat NutraSweet groot en bekend is geworden met aspartaam en zich nu op stevia heeft gestort.

Het is nogal schaamteloos en brutaal door eerst te stellen dat je dertig jaar lang gezondheidsproblemen hebt opgelost – met aspartaam dus – èn obesitas hebt bestreden (terwijl juist het tegenovergestelde wordt vermoed) en dat je nu met een plantaardige nieuwe variant komt. De nieuwe generatie zoetstoffen.

Naschrift 10 april 2021

Zo zie je maar weer, dat je vanuit een andere “school” een onderzoek anders bekijkt. Misschien heeft Bloom – in dit geval – gelijk, doch feit is dat kunstmatige zoetstoffen vaker ter discussie staan.

French Artificial Sweetener-Cancer Study is ‘Le Bullsweet’ is geschreven door Josh Bloom, die, zoals het de wetenschap betaamt, het rapport in twijfel trekt. De eerste pijl die hij richt is op de BMI, die bij grootverbruikers gemiddeld 24,96 is (gezond is een BMI tussen 18,5 en 25, en ook de BMI als graadmeter wordt de laatste tijd bediscussieerd). Bloom zegt dat overgewicht een grotere kans op kanker inhoudt. De vraag is of 24,96 overgewicht is. Maar goed. Hij ziet ook dat grootgebruikers tien tot vijftien keer meer kunstmatige zoetstoffen innemen, doch dat de kankerkans niet evenredig hoger is. Wel ietsje hoger. Maar noemenswaard?

Josh Bloom is chemicus, directeur van American Council on Science and Health, een in 1978 door wetenschappers opgerichte pro-wetenschappelijke consumentenbelangenorganisatie.

Wat aardige bronnen:

Pin

Plaats een reactie