De Smaak van Texel

Onlangs verscheen, tien jaar na de eerste uitgave, het boek De Smaak van Texel. Een verbluffend fraai boek over het eiland en met gerechten die men maakt met de producten van de eigen 161 vierkante kilometer bodem.

Het gebeurt niet vaak dat als je een boek openslaat, je getroffen raakt door inhoud en uitvoering. Prachtige foto’s, veel mooie maakbare recepten en pakkende verhalen over de diverse ondernemers; niet beperkt tot het klassieke setje van chefs, boeren en vissers dat tegenwoordig in menig boek wordt aangedragen. Het bevat bovendien maar liefst twee leeslinten. Je krijgt subiet de drang naar Texel te verhuizen, het edele lant van Cockaengen anno nu.


Regionaal voedselnetwerk

Dit is een lichtend voorbeeld van een regionaal voedselnetwerk. Natuurlijk, het is een eiland. Natuurlijk, de Tesselaars zijn eigenzinnig, ze hebben immers ook hun TESO. Maar toch. Op veel andere plaatsen in Nederland wordt gesubsidieerd geleuterd over het opzetten van voedselnetwerken, maar op uitvoerend vlak is daar vaak weinig van te merken. Hooguit in de “uithoeken” van het land. De Liemers, de Wadden en de Achterhoek zijn misschien de meest effectieve. Maar Texel doet het.


Slowfoodies

Harder met winterpostelein

Het boek is samengesteld door drie enthousiaste Slowfoodies. Liefhebbers van lekker en authentiek eten. Ze kennen Texel, ze zijn zo ongeveer bij iedereen langs geweest. De recepten zijn daar naar. Veelal niet moeilijk om te maken, wel zeer aantrekkelijk. Zoals harder met stamppotje van winterpostelein. Of duindoornappeltjes – appels met o.a. duindoornsiroop. Of wat te denken van lauwwarme salade van courgette met cantharellen. Uiteraard ontbreekt de nodige portie zilte groente en zeefruit niet. De meeste gerechten zijn niet Texels, maar in dit boek komen zeker een of twee ingrediënten per recept van het eiland. Of het nu het bier in een stoofpot is of de zilte aardappelen in de aardappelsalade.

Op Texel smaakt alles intens, schrijf smaakprofessor Peter KlosseDe inhoudsopgave telt al met al  zo’n 250 onderwerpen. Uiteraard veel recepten, maar ook achtergrondverhalen en beschrijvingen van de prachtige natuur. Achterin een vrij compleet ogend adressenoverzicht, dat ook verwijst naar de betreffende pagina in het boek. Dus Visrestaurant ‘t Pakhuus staat aldaar met adres en domeinnaam van de website èn 166, de bladzijde in het boek waar ze wordt genoemd. Daarna een trefwoordenregister met ingrediënten en gerechten. Heel verzorgd, heel compleet.

Tesselaar of niet, dit is een boek dat een plaats verdient in elke kookboekenkast. Of beter: op het aanrecht, want o, wat staat er veel moois in. Of op tafel? Om de tussenliggende verhalen te lezen?

Titel De Smaak van Texel
Van Annette van Ruitenburg, Ruth de Ruwe en Tanja van den Berge
Uitgever Fontaine
ISBN 978 90 5956 471
Verschenen maart 2018
Prijs € 39,95
Verkrijgbaar bij Alle boekhandels en indien u online wenst te winkelen, koop het dan hier bij de echte boekhandel, en niet bij BOL
De rotskust van Texel – oh nee, het zijn grijze zeehonden!

Het is een verrukkelijk bladerboek. De verhalen zijn stuk voor stuk boeiend en voorzien van mooie foto’s. Stukken over de natuurgebieden, over eigenaardige mensen, over restaurants, maar ook praktisch, zoals over zandsuppletie. Want anders zou Texel wegwandelen of verdwijnen. En dat willen we niet.
Marc van Rijsselberghe, inmiddels wel enigermate landelijk bekend, teelt zilte groenten. Hij kan niet in dit boek ontbreken. We lezen dat hij zijn gewassen bemest met zeewier. Uiteraard zijn er de zilte aardappels, in dit boek worden ijskruid en standbiet – de moeder aller bieten – er kort uitgelicht.

Een fraai voorbeeld van een streekproduct is pasta van Texel. Van Texels graan, op Texel gemaakt en op Texel verkocht. Uiteraard voorzien van een recept, dat natuurlijk met andere pasta, andere kaas, andere ham dan van Texel kan worden gemaakt.




Drie jaar en een dag

‘Het is zover, nummer 022 kan de whisky ophalen.’ Een regel die zeer aanspreekt. Het verwijst naar het aandeel van auteur Annette van Ruitenberg. Het blijkt dat de distilleerderij De Lepelaar maar liefst zeshonderd aandeelhouders heeft. Zo doet men dat op Texel. Whisky van Texelse grondstoffen. Niet alleen de granen komen van het eiland, er wordt ook (deels) gebruik gemaakt van wijnvaten van de Wijngaard De Kroon. Ook op Texel. Poeh hé, wat een eiland!
Zou de distilleerderij echt authentiek fijndistilleren, De Ooievaar van Van Wees? Dat zou ons niet verbazen.
De lokale bierbrouwerij De Boei maakt zo’n honderdduizend liter per jaar. Op een inwoneraantal van 13.500 – jonge kinderen niet meegerekend, zo’n tien liter per persoon. Dat valt reuze mee.

Verderop in het boek lezen we over Stokerij Texel. Dat herinneren we ons nog wel uit een uitzending van Binnenstebuiten. Zij maken onder andere gin, waarna dit boek een recept geeft voor  sloe gin. En sleedoornsiroop.


Wilde groenten

Uiteraard denk je dan aan zeekraal en (echte) lamsoor. Maar ook teunisbloem en daglelies komen aan de orde. De lamsoren en zeekraal komen terug in mini-quiches met waddengarnaaltjes. Alleen al de afbeelding doet het water al in de mond lopen.
Uiteraard komt ook zeewier terug, in o.a. zeewierbrood en aardappelchips met zeewierpoeder. Hoort vogelkers ook in deze categorie? Er staat een mooi recept voor de bessen van de Amerikaanse vogelkers op pagina 75. Ook op Texel is deze invasieve boom kennelijk aanwezig.


Texelse bijen en lammeren

Er is natuurlijk veel uniek aan Texel. Maar een eigen bijenras is wel heel uniek: de Texelse zwarte bij. Is de zwarte bij elders in Europa vrijwel uitgestorven, op Texel is ze nog steeds. Daarom is het imkers niet toegestaan bijenvolken van elders op Texel te brengen. Zo maken we kennis met imker Jacco van de Ree, die ooit uit Den Haag naar Texel verhuisde. Dit verhaal wordt vanzelfsprekend gevolgd door een recept van cake met honing en blauw maanzaad – ook van Texel.

De Texelaar is misschien wel het meest bekende schaap. Het is ook de bron van het meeste lamsvlees dat in Nederland wordt verkocht. Nou ja, eigenlijk de Beltex, een kruising met het hoogste vleesopbrengst van alle schapen. Vanzelfsprekend ontbreek lamsvlees niet in dit boek.


Uit de zee

Het is een eiland. Het heet een vissersvloot, de TX-schepen, en dus ontbreekt vis en zeefruit niet in dit boek. De harder hadden we al vermeld, net als Waddengarnalen. Maar wat te denken van kabeljauw met shiitake en groene pasta? Of zeekat – we noemen het inktvis – van de plaat? Of scheermessen met zeewiervinaigrette? Gebakken mosselen met chorizo en tijm of de vissoep van Hans. Even ervoor lezen we over oesters rapen op het Wad en Hans van Veller.  Op pagina 226-227 worden we helemaal gek gemaakt door het recept voor Noordzeekrabsalade.

Enfin, zo kunnen we wel doorgaan. Kopen dit boek! Als je het niet als kookboek wilt gebruiken, is het een perfecte gids voor een culinaire vakantie op dit eiland.

 

 

 

3 gedachten over “De Smaak van Texel”

    • Het is ook mooi. In mijn jeugd ettelijke malen geweest (schoolreisjes met een hoog gehalte biologieles) en oom en tante hebben een periode gewoond in een van de huizen bij de vuurtoren. Niet dat ik ze daar heb opgezocht; ik denk dat ze er maar een paar jaar hebben gewoond.

      Beantwoorden

Plaats een reactie