Istanboel is een van de culturele hoofdsteden 2010. Maar niet alleen daarom is het aan te raden deze stad eens te bezoeken. We waren er vier dagen. Een indruk.
Eigenlijk is Istanboel (Istanbul) een provincie die bestaat uit een aaneengesloten agglomeratie van stadsdelen en districten.
Twee dingen vooraf:
1) Al vanaf het vliegveld Atatürk naar het centrum wordt duidelijk dat deze stad zich positief onderscheidt van menige Zuid-Europese metropool. Natuurlijk heb je de buitenwijken met de flats, maar geen rotzooi, geen verpaupering. Schone grasvelden – groen, het had twee weken lang geregend – en veel kinderspeelplaatsen.
2) De mensen zijn er vriendelijk en waar je ook in de stad loopt, ook in de wijken (districten) buiten het centrum, geen moment voel je je er onveilig.
[Foto: Verse granaatappelsap persen]
Zeer beknopte historie
[Foto: Galata brug met de vele hengelaars]
Gezond volk
"De Turken moeten wel heel gezond zijn," zei mrs. M op een gegeven moment. "Zoveel verse groenten, fruit, sappen, noten, kruiden, vis." In elke straat en op elke hoek kan je wel iets kopen. Allemaal even lekker. Een beeld dat ongekend is in Nederland en misschien om het even welke andere Europese plaats. Natuurlijk, de inkomens zijn laag en de Turken zoeken iets om hun nering te vergaren. Maar kennelijk gaat hun grote voorkeur uit naar voedsel. (En textiel.)
Verse vis
Zoals Geert Mak al in zijn Boekenweekgeschenk beschreef, op de brug over de Gouden Hoorn staan altijd vissers. Bij de vishandelaren wordt de vis levend afgeleverd. In restaurants ligt verse vis in de vitrines te spartelen. Wat wil je in een stad waar het 's zomers met gemak 400 C wordt?
Winkelen
"Hey. Want to buy?" "Nice leather jacket." "Fine herbs." "How are you?" "Where are you from." "Low price." Ach, in Amsterdam is het niet anders, zullen we maar zeggen.
Beter is het te gaan waar de Turken zelf hun inkopen doen. En daar wordt je als toerist niet lastig gevallen. Wij bezochten het Aziatische deel Kadiköy. (Daar waar Fenerbahçe haar stadion heeft.)
Cultuur
Natuurlijk is er het oude Constantinopel. Het deel van Istanboel waar het beroemde Topkapi-paleis van de Sultans staat. Waar de Blauwe Moskee is, waar de Hagia Sophia staat en nog veel meer.
Aan de overkant van de Gouden Hoorn (over de Galatabrug) waan je je soms in Parijs, zo identiek lijkt het daar aan de Franse hoofdstad.
[Foto: Haydarpasa station]
[Foto: Tahiri Moda Iskelesi]
Restaurants
We hebben een paar puike adressen voor heerlijk Turks eten.
[Foto: Mahmut Pasa Yokusu]
Balikçi Sabahattin wordt wel in reisgidsjes genoemd en is vermoedelijk daarom iets van karakter veranderd; de beschrijving doet je denken aan een kleiner, meer sjofele nauwelijks te vinden tent. Maar nu staan er in de buurt wegwijzers naar deze uitspanning.
[Foto: kamer Topkapi Harem]
Ontwikkeling
Van mensen die vaker in Istanboel zijn geweest hebben we geleerd dat de stad een enorme vlucht doormaakt. Het centrum is ontzettend opgeknapt in vergelijk tot pakweg vijfentwintig jaar geleden (maar ja, dat kan ook van de Nijmeegse Waalkade worden gezegd). Ook is de stad in de laatste zes jaar met veel nieuwe wijken uitgebreid.
En eens je er bent geweest, de stad (hoe kort ook) hebt beleefd en de mensen hebt meegemaakt, des te meer doet het pijn het politieke debat over Turkije te vernemen. Uit alles maak je op dat de Turken trots zijn op hun land en hun identiteit. Het is een groot land, met bijna net zo veel inwoners als Duitsland. En het is een op en top seculiere staat. Maar wil je ze iets duidelijk maken, doe dat dan vooral niet op zo'n lompe manier als Wilders of Rutte. Alsof het een ontwikkelingsland is. Op de grens met Azië hoort het land o.i. bij de EU. Zowel in de geschiedenis zijn er nauwe banden met Duitsland, Frankrijk en Italië geweest als tegenwoordig; het maakt van meet af aan deel uit van de NAVO, doet mee aan het Eurovisie Songfestival en inderdaad, is Europees Cultureel hoofdstad.
