Terugkijkend was 2024 met een aantal verkiezingen, grote sportevenementen, veel regen en vooral (naakt)slakken, een bewogen jaar. Wel vreemd dat de slak niet in de Chinese dierenriem voorkomt. We kunnen bij dat dier wel wat karakterbeschrijvingen bedenken. Misschien wordt het tijd voor Het Jaar van de Slak, dan kunnen we er rekening mee houden. En waar kunnen we in 2025 zoal naar uitkijken?
Op veel 80 Jaar Vrijheid-evenementen in veel gemeenten na, hebben we weinig tot geen echte herdenkingsjaren kunnen vinden, geen grote evenementen en geen verkiezingen. Dus het wordt een betrekkelijk rustig jaar. Hopelijk ook voor de tuin.
Het jaar van de Amerikaanse eik….
In Nederland kan je tot 1 mei 2025 jouw idee voor boom van het jaar aanmelden. En dan moet er nog door een jury worden gekozen. Zo werd de boom van het jaar 2024 pas op 28 augustus van dat jaar bekend gemaakt.
Onze oosterburen hebben ondertussen de Amerikaanse eik tot boom van het jaar 2025 gekozen.
“In tijden van klimaatverandering wordt deze boomsoort steeds belangrijker. Door zijn vermogen om te gedijen op droge locaties is hij een belangrijk onderdeel van de bossen. Hij staat voor veerkracht en duurzame bosbouw,” zegt de beschermheer van deze boom. In het Duits is het geen Amerikaanse eik maar een Rot-Eiche, met het Rot van rood.
…. en van de lindes
Elk jaar kiest NHV Theophrastus de zogenaamde Heilpflanzen des Jahres. En voor 2025 is dat de linde, d.w.z. de twee soorten lindes: de zomerlinde (Tilia platyphyllos) en de winterlinde (Tilia cordata – ooit inheems in Nederland).
De naar honing geurende bloemen zijn er van begin tot midden juni; de zomerlinde bloeit ongeveer 14 dagen eerder dan de winterlinde. De vele lindebloesems maken de bomen tot een waar paradijs voor insecten, vooral bijen, hommels en zweefvliegen. Van ‘s ochtends vroeg tot ‘s avonds laat vliegen de insecten af en aan. Voor de mens zijn de bloemen geschikt voor het verfijnen en op smaak brengen van dranken, desserts of voor het maken van lindebloesemsiroop. Ze worden geplukt in de middagzon en ongewassen verwerkt.
Lindebloesem is nog steeds een van de bekendste natuurlijke hulpmiddelen tegen verkoudheid en hoest. Ze hebben een vochtafdrijvende werking (zweten), zijn koortswerend en hebben een kalmerend effect. Lindebloesemthee is ook goed voor de maag, galblaas en darmen. Bloemen voor thee worden inclusief de schutbladeren geoogst.
….. de torenvalk
Al jaren loopt het aantal torenvalken achteruit. Dat werd in 2016 al geconstateerd in het Basisrapport Rode Lijst. De oorzaak wordt voornamelijk geweten aan de industrialisering van de landbouw en de hiermee gepaard gaande verarming van het voedselaanbod (het aantal veldmuizen is ook dramatisch gedaald). Daarnaast kunnen lokaal predatiedruk en achteruitgang van Zwarte Kraai en Ekster (beschikbaarheid nestgelegenheid) van invloed zijn. Zo grijpt alles in elkaar.
Jaar van de Nederlandse Archeologie
Archeologie is leuk, je leert het verleden kennen. Wij zelf zijn, gezien onze interesse in plant x mens, vooral geïnteresseerd in de botanische archeologie. Gedurende dit jaar worden allerlei activiteiten en tentoonstellingen georganiseerd.
100ste geboortedag B.B. King
Waarom niet? Vaak worden religieuze leiders, filosofen, componisten en dergelijke in een bepaald jaar herdacht. Nu een bluesgitarist. In 2015 overleed B.B. King op negentig jarige leeftijd. Dus op 16 september 2025 herdenken we zijn honderdste geboortedag.
In de Verenigde Staten maakt zijn begeleidingsband, The B.B. King Blues Band, een tournee met de titel ‘The Thrill Lives On’ (vrij naar het nummer Thrill is gone.)
B.B. King werd in de jaren 1950 een van de belangrijkste namen van de R&B muziek. Hij scoorde een lange lijst hits, kreeg vijftien Grammy Awards en werd in 1987 opgenomen in de Rock and Roll Hall of Fame. B.B. is tot op heden een van de meest invloedrijke bluesmuzikanten en draagt (daarom) de bijnaam “The King of the Blues”. Tot zijn zeventigste jaar gaf hij 200+ concerten per jaar.
VN Internationaal Jaar van de Coöperaties
Het Internationaal Jaar van de Coöperaties is bedoeld om iedereen bewust te maken van de onschatbare bijdrage van coöperatieve ondernemingen aan armoedebestrijding, het scheppen van werkgelegenheid en sociale integratie. Het Jaar zal ook de sterke punten van het coöperatieve bedrijfsmodel benadrukken als een alternatieve manier van zakendoen en het bevorderen van sociaaleconomische ontwikkeling.
Jubeljaar
De katholieke kerk viert eens in de vijfentwintig jaar een zogenaamd jubeljaar of heilig jaar. Daarbij ligt de nadruk op de vergeving van de zonden en verzoening met Onze Lieve Heer. Meer weten? Lees hier op Wikipedia.
2025 schijnt op initiatief van Turkmenistan door de Verenigde Naties als ‘year of peace and trust‘ te zijn verklaard. Maar het lijkt bij een aangenomen resolutie te blijven. (2021 was door de VN ook al als year of peace and trust te zijn uitgeroepen.)
Laten we hopen dat het helpt, want president Zelensky van Oekraïne zei: “2025 moet het jaar van vrede worden.”
Het Europees Jaar van het Digitale Burgerschapsonderwijs
Het is onduidelijk wat we erbij moeten denken. En het is door onze overheden ook nog niet in het Nederlands omgezet. Volgens de EU-website (vertaald): “[…] zal het een platform bieden voor lidstaten om gemeenschappelijke doelen te stellen, zinvolle praktijken uit te wisselen, prestaties te meten en samen een routekaart voor de toekomst te bepalen. Het zal de inspanningen van belanghebbenden bundelen om initiatieven te creëren die hen die leren bewuster maken van de veranderingen die digitale technologie in de wereld teweegbrengt […..] Bovendien worden manieren en voordelen van deelname aan een cultuur van democratie uitlicht, evenals het belang van vreedzaam samenleven met anderen in cultureel diverse democratische samenlevingen.” Daar mogen we dan iets bij denken.
De kleur is Mocha Mousse. Of True Joy. Of Amethyst Shadow
Mocha Mousse is een verwarmende, bruine tint vol rijkdom. Het verwent ons met de suggestie van zalige chocolade en koffie en beantwoordt daamee aan ons verlangen naar comfort en geborgenheid. Aldus Pantone. Bruin was de kleur in de jaren tachtig van de vorige eeuw. De jaren van depressie en 12,5% tot 14% rente. En nu gaan we terug naar bruin? Maar die mousse, die is niet te versmaden: maak deze zonder room!
Histor en Sigma kiezen voor aubergine kleur, die ze Amethyst Shadow noemen, donkerder dan de kleur van steen amethist. Flexa op haar beurt riep een vrolijk geel, dat luistert naar de naam True Joy, uit tot kleur van het jaar.
Kunstenaar van het jaar
Tjalf Sparnaay is de verkozen kunstenaar van het jaar. Hij behoort tot de kunstrichting die men hyper- of fotorealisme noemt. Of megarealisme. Als het maar een overtreffende trap is.
Ook Tjalf behoort nu tot het gezelschap waar onder andere Corneille, Henk Helmantel, Erwin Olaf en Theo Jansen ook toe behoren.
Paling (Europese aal)
In Nederland is paling een uiterst bedreigde diersoort en daarmee is ‘paling eten’ een heikel onderwerp. De vis, die vroeger in alle sloten, vaarten en rivieren leefde, is overbevist en door klimaatverandering, vervuiling en onhandige waterwerken behoorlijk zeldzaam geworden. Hoewel er ook vissers zeggen dat ze best nog wel rijkelijk voorkomt. De Duitse Hengelsportvereniging zegt hetzelfde: “De Europese aal (Anguilla anguilla) is een fascinerende bewoner van de kust- en binnenwateren. De aal is interessant vanwege zijn complexe levenscyclus, waardoor hij ook bijzonder gevoelig is voor verstoring. Ooit was de Europese aal goed voor ongeveer de helft van de vismassa in de Europese binnenwateren. De kanalen van de Noord-Duitse moerassen waren zo rijk aan jonge palingen dat boeren ze als mest op de akkers schepten of zelfs aan hun kippen voerden. Men denkt dat onder andere het verlies van habitats, migratiebarrières en de gevolgen van de klimaatverandering de oorzaak zijn van de sterke afname van de populatie.” En toch – of daarom? – kozen ze de paling tot vis van het jaar.
In Nederland wordt met allerlei ingrepen in waterwerken nagestreefd dat de glasaal – de jonge paling uit de Saragossazee – weer de zoete binnenlandse wateren kan intrekken. Maar de visstand is nog niet op peil.
Geen slak, geen paling, maar slang
Volgens de Chinese dierenriem is het het Jaar van de Slang. Het wordt dus een jaar van wijsheid en transformatie. IJdele hoop, al tientallen jaren gebruiken we het woord transformatie om milieuvriendelijker te worden. En wijsheid? Maar wie weet worden in 2025 grote stappen gezet.