Net zoals de bonte bentheimer is ook het schwäbisch hällisch varken een zeldzaam ras. Maar dan in Duitsland. Sinds 1988 wordt eraan gewerkt het vlees van dit dier op de nationale kaart te krijgen. Met bijzonder succes. De boeren in de wijde omgeving hebben zich verenigd in een solide verband BESH.
Vereniging en meer
In 1986 werd er een fokvereniging opgericht en in 1998 volgt de vereniging BESH met acht leden – Bauerlichen Erzeugersgemeinschaft Schwäbisch Hall – vrij vertaald als een boeren fok-/teeltvereniging.
Het schwäbisch hällisch varken is het icoon van de club, dat inmiddels ook rundvlees kent (Hohenloher rund – boeuf de Hohenlohe) en Ecoland omvat, waarin de biologische landbouwers zijn gebundeld.
We spreken hier van een omvangrijk regionale samenwerking voor biologische, gentechvrijde landbouw en veeteelt.
Feiten over de varkenshouderij
In het stamboek van het schwäbisch hällisch landvarken komen circa 350 zeugen voor en een vermoedelijk
een twintigtal beren voor. Er zijn twintig officiële fokbedrijven en in een KI-station staan twee à drie beren. In de fokbedrijven zijn 2.500 zeugen die – ja, ja – gekruist worden met zaad van een piétrain-beer. Er zijn zo’n negentig afmestbedrijven. Jaarlijks worden door BESH 36.000 varkens geslacht. Dat zijn dus overwegend gebruikskruisingen en een enkel zuiver schwäbisch hällisch landschwein.
Het kruisen met piétrain wordt gedaan om het vlees minder vet te maken
. Het schwäbisch hällisch varken is zeer vet en slagers willen ook weer niet te veel ervan.
De fok- en afmestbedrijven voldoen aan de EKO-norm; BESH hanteert een iets strengere norm. De dieren worden gehouden op stro en ze hebben een uitloop. Controle van de houderij wordt gedaan door een neutrale externe partij. Bedrijven worden jaarlijks gecontroleerd.Het voer is een mix van allerlei gewassen. Er wordt niet specifiek afgemest. De varkenshouders bepalen zelf of ze eko of niet-eko voeren. De biggen groeien pakweg 700 gram per dag en zijn na negen maanden op het slachtgewicht van 100 à 110 kg.
Van zaad tot karbonaat
Er zijn landwinkels geopend en in 2001 heeft BESH een slachterij in Schwäbisch Hall gekocht. En er wordt gebouwd aan een worstfabriek die ernaast komt te staan. De vereniging kent momenteel vierhonderd medewerkers – hieronder ook de chauffeurs van de twintig vrachtwagens, verkopers, slachterijpersoneel et cetera. Het is Entsorgung: BESH regelt alles, van zaad tot karbonaat. De winsten worden telkens geïnvesteerd. Het slachthuis is een AG (in het Nederlands een NV) – waarin BESH een significant aandeel heeft. Maar ook de boeren individueel. Er moest immers drie miljoen euro voor worden betaald. Maar ook nu spaart iedere varkenshouder per aangeleverd varken een euro. Vijfhonderd euro’s leveren hem een aandeel.
BESH betaalt de boeren € 0,40 per kg karkasgewicht boven de dagkoers voor het varkensvlees.
Voor het merk echt schwäbisch hällisch landschwein is een EU beschermde geografische aanduiding verkregen. In het Landkreis Schwäbisch Hall en specifiek benoemde omliggende Kreisen mag het worden gebruikt. Elders niet.
Gentech-vrije zone
Op 11 maart 2004 verklaarde BESH, dat op dat moment was uitgegroeid tot elfhonderd leden, de streek Hohenlohe gentech-vrij. Rudolf Bühler, de initiatiefnemer, heeft daar uitgesproken gedachten over. O.a.:Gentech is een gevaar voor de biodiversiteit: Dit aspect is al vaker op onze website verwoord. Door grootschalige monoculturen met bijbehorende bestrijdingsmiddelen lopen de wilde planten, dus ook de oude verwanten van onze groenten, gevaar. (Lees dit.)
Gentech is sociaal-onvriendelijk: Welk nut heeft een systeem dat boeren, hier en in de Derde Wereld, afhankelijk maakt van licenties?
Gentech biedt mogelijkheden tot misbruik: tot op heden is de lobby van de chemische industrie zeer fantasierijk als het om vredelievende toepassingen gaat.
Gentech is ethisch onverantwoord: het getuigt van weinig respect c.q. ontzag voor het leven. De mens grijpt in een natuurlijk proces of, zo u wenst, God’s Schepping.
Wat leren wij ervan?
De vereniging is zelf als marktpartij actief voor haar boeren. Er is een duidelijke voorman, Rudolf Bühler, die in al zijn bescheidenheid zegt dat hij al veertien jaar voorzitter is – zeg maar gerust, ook al is het een vereniging: directeur van een bedrijf. Maar zijn gedrevenheid leidt tot succes. In Nederland kennen we geen dergelijk fenomeen. Misschien Waddendelicatessen.
