Volgens Brits onderzoek zijn de hommelkolonies in de stad gezonder dan in de landelijke omgeving. Ze hebben minder last van parasitaire bijen, hebben meer nakomelingen, bouwen sneller en grotere voedselvoorraden en leven (dus) langer.
Het onderzoek is gedaan door wetenschappers van Royal Holloway Universiteit van Londen en het resultaat is op 27 juni gepubliceerd in Proceedings of the Royal Society B
.
De onderzoekers vingen zo’n tweehonderd hommelkoninginnen en creëerden daarmee meer dan veertig kolonies met één koningin. Ze plaatsten deze op 28 plaatsen verspreid over landelijke omgeving en bebouwde kommen in de omgeving van Londen. Ze bezochten de kolonies elke week, ‘s nachts, omdat dan de hommels niet vliegen. Daaruit bleek al snel dat de stadse hommels het op diverse punten beter deden. Meer koninginnen (over-)leefden, meer nectar en stuifmeel.
Vijf kolonies werden in landbouwgebieden geplaatst, zestien in dorpen en zeventien in steden. De stadse bijen voedden veel meer darren en werkbijen op en konden zich dus voortplanten. In de agrarische streek gebeurde dat bij slechts een kolonie.
Vervuiling maar dan anders dan verwacht
De oorzaak is niet geheel duidelijk. Vervuiling heeft er ongetwijfeld mee te maken. Maar anders dan verwacht: de bijen in de stad hadden minder last van de grote koekoekshommel, Bombus vestalis. Deze is, zoals de naam zegt, een broedparasiet. Ze zet haar eieren af in bestaande hommelnesten. Ze doodt de koningin van dat nest. Dus de oorspronkelijke hommel vermeerdert zich niet. De onderzoekers denken dat de koekoekshommel door de stedelijke luchtvervuiling de hommelnesten niet kan vinden (ruiken), of minder goed.
Een andere vermoedelijke factor is gebrek aan goede leefomgeving op het land. En dat er in de bewoonde omgeving meer bijvriendelijke bloemen zijn en minder chemische pesticiden.
Vossen, ratten, duiven en de hommel
Ash Samuelson, een van de onderzoekers, zegt: “Er zijn maar een paar diersoorten die echt in staat zijn in een stedelijke omgeving te leven, zoals duiven, ratten en vossen. Maar het lijkt erop dat bijen daar ook bij horen.”
Het is geen uniek fenomeen. In bewoonde gebieden zijn meer bloemen en bloeiende planten, heesters en bomen die langer bloeien. In agrarische gebieden bloeit een gewas een keer kort en dan is het over.
De stad Detroit als veilige haven
In 2017 meldden medewerkers van de University of Michigan dat bijen misschien wel beter uit waren in de stad. In 2014 namen onderzochten ze de bijen- en hommelstand in vijf steden, kleine tot hele grote, zoals Detroit. Ze troffen opmerkelijk genoeg, veel hommels in die grote stad. Hommels leven vaak in de grond of op de grond. In stevig geklonken c.q. ingedikte grond, kunnen ze niet uit de voeten. Maar Detroit is een krimpende stad, zijn veel braakliggende of verlaten terreinen. Ideaal voor de hommel.
Bronnen: The Scientist 2018, The Guardian (27 juni 2018), Proceedings of the Royal Society B, The Scientist 2017
