Nu april de vorst achter zich heeft gelaten, gaan we verder met het inrichten van onze Eetbare Siertuin (polycultuurtuin). De bomen en heesters staan er al in. Nu de vaste planten.
Ondertussen in de moestuin
Dank zij het kille voorvoorjaar hebben we aan onze polycultuurTUIN kunnen werken. Zaaien en zo in de moestuin had toch geen zin bij die lage temperaturen. De grond bewerken ook niet, want dan spit je bij wijze van spreken de kou onder (zo mogelijk niet spitten is beter, overigens). Dus stelden we de kalender een week of drie terug. Vandaag is het 24 maart-moestuin. Bezig met maartwerk, dus. En en passent werken we meteen door tot we bij half april zijn.
Eetbare Siertuin – polycultuurtuin – de eetbare bostuin
Onze vrienden van het Herboristengilde zetten de lijnen uit. Eromheen en kruisgewijs erdoor komen paden van gras van een meter breed. Uiteindelijk hebben ze vier grote vlakken in de orde van 4 x 7 meter. Die mogen ze van Harro de Jong beplanten tot 70 cm hoogte. Bernard Liesandt, bestuurslid van het gilde en stagebegeleider van (lae)Titia heeft bedacht dat buitenom inderdaad hoge platen komen en dan naar binnen, naar het ornament toe, aflopend. De echt forse kruiden planten ze in de border, voor de kruidentuin, tot het hek.
Donderdag 10 april hebben we met
Anthonetta, die het hele beplantingsschema heeft samengesteld, de kruidachtige gewassen bij
De Hessenhof in Ede opgehaald. Lang niet alles.
"Dit is een derde wat we nodig hebben," zegt Anthonetta desgevraagd, omdat ik het enerzijds veel vindt, maar de potjes lijken wel gewoon in de tuin te verdwijnen. Van de rest halen we nog een deel eind mei bij De Hessenhof en een deel moeten we zaaien.
Joseph, de ex-ama die nu al zijn veertiende jaar in het asielverzoekproces bungelt, is het vijfde jaar bij ons. (Hij vluchtte op zestienjarige leeftijd uit de verschrikkelijke oorlog in Sierra Leone en is nu bijna dertig.) Hij is er twee keer in de week, maar deze weken, als èn in onze moestuin èn in de polycultuurTUIN moet worden gewerkt, is ie er vier dagen.
Wu Wei Zi
Mannetjes en vrouwtjes gaan samen in een gat. Hier worden de
schisandra chinensis knus tegen elkaar tegen een krent geplant. Daar mogen ze in gaan klimmen en puike bessen vormen. In onze streken is ze niet erg bekend, laat staan als eetbare bes.
In China behoort de Wu Wei Zi tot de vijftig fundamentele ingrediënten (kruiden). De smaak schijnt bijzonder te zijn. Er kan jam van worden gemaakt. Er worden veel positieve eigenschappen aan de vrucht toegekend: hoestwerend, afrodisiacum, lever-, samentrekkend, goed voor de hartwerking, positief voor de gal, slijmoplossend, verzachtend, zenuwkalmerend, enzovoorts. Van lage doses van de vrucht wordt gezegd dat het het centrale zenuwstelsel stimuleert, terwijl het grote dosissen het temperen.
En dan wat opkomt
We hebben veel planten uit de "oude" siertuin verwijderd. Een siertuin die al behoorlijk natuurlijk was. Dus lang niet alles is weggehaald. Nu moeten we opletten op wat na alle werkzaamheden nog opkomt en dan beslissen: er uit of is het eetbaar dan wel nuttig?
Paardenbloemen, voorheen beschouwd als onkruid (dus een ter plekke ongewenst kruid), mogen nu blijven staan. We hadden – en zullen ook hebben – witte, gele en paarse dovenetel. Die mogen blijven, net als look-zonder-look of Judaspenning (eetbare bloemen). En vele andere planten. Ietwat moeite hebben we met zevenblad…. Voor die is er een hoek in de tuin waarvan we denken: blijf daar! Maar voor de rest moeten we rigoureus tegen zevenblad optreden.
De foto toont rechtsboven een geranium, over het algemeen eetbaar, daaronder een vingerhoedskruid (giftig – die verdwijnt dus) en daaronder wat langer gerekt hedera/klimop. Ook giftig, dus weg ermee.
Planten mogen niet alleen vanwege de eetbaarheid, maar ook omdat ze uit de diepte voedsel naar boven brengen blijven staan. Voedsel voor de andere planten. Zoals smeerwortel, lupinen, klavers, de eerder genoemde paardenbloem, enzovoorts.
Onze vrienden van het Herboristengilde zetten de lijnen uit. Eromheen en kruisgewijs erdoor komen paden van gras van een meter breed. Uiteindelijk hebben ze vier grote vlakken in de orde van 4 x 7 meter. Die mogen ze van Harro de Jong beplanten tot 70 cm hoogte. Bernard Liesandt, bestuurslid van het gilde en stagebegeleider van (lae)Titia heeft bedacht dat buitenom inderdaad hoge platen komen en dan naar binnen, naar het ornament toe, aflopend. De echt forse kruiden planten ze in de border, voor de kruidentuin, tot het hek.
