Sjouk het kalf – Zonder vlees geen melk [1]

Deze serie artikelen van Hiske Ridder over haar kalf Sjouk, verscheen en verschijnt ook op Foodlog. Wij, MergenMetz, vinden eerlijk en goed eten belangrijk. Weet wat je eet. En daarom nodigen we jullie, nee, nodigt Hiske jullie uit vragen te stellen.

Hoe het begon

Het is eind juni 2020. En ik, Hiske Ridder, had ‘zomaar’ twee kalveren, afkomstig uit de melkveehouderij. Dat kwam zo:

In april 2020 publiceerde Trouw dat er een stuwmeer aan kalveren ontstond door de corona-lockdown. Dit bericht verscheen ook in de WhatsApp-groep van Kening fane Greide, waarin boeren, onderzoekers, ambtenaren en burgers meningen, artikelen en activiteiten delen.
Ik merkte dat er bij zowel burgers als beleidsambtenaren en bestuurders weinig bekend is over de herkomst van de kalveren die worden genoemd; dat veel kalfjes uit de melkveehouderij komen en dat er (dus…) bij de productie van melk ook vlees geproduceerd wordt.
In die WhatsApp-groep werd (heel) veel gevonden van de boer, de handel, melk, vlees en van elkaar, zonder eerst vragen te stellen over het hoezo, waarom en waartoe.

Het gaat niet over goed of fout

Waarom hoor je zo weinig over de relatie tussen melk en vlees? Waar kun eigenlijk je terecht met vragen over de relatie tussen melk en vlees, dilemma’s van de melkveehouder, de verschillende inzichten en keuzes, de ‘wereld naast en achter melkproductie’? Ik wilde vragen kunnen stellen. Om meer te weten te komen over ‘zonder vlees geen melk’ heb ik spontaan besloten zelf een kalf van een melkveehouder te kopen. Met het plan dit kalf twee jaar te houden, om het dier vervolgens te slachten en op te eten.

Zo bedacht … zo gedaan… kalf gekocht.

‘Sjouk het kalf’ is oordeelvrij. Voor mij is Sjouk het kalf tevens een training in ‘ergens voor staan en open blijven staan‘. Nog belangrijker dan het besluit een kalf van een melkveehouder te kopen, is dat ik iedereen die vragen heeft, uitnodig die vragen te stellen. Ik ga met mijn filmcamera op pad en bezoek mensen op aan wie ik vragen kan stellen. Het gaat dus niet over goed of fout. Als ik naar mezelf in de spiegel kijk, zie ik iemand die ook vaak en te snel ergens een mening of oordeel over heeft.
Ik nodig jullie van harte uit vragen te stellen en bijvoorbeeld ook tips te geven bij wie en waar (praktijk)kennis en –kunde te vinden is. Met elkaar de relatie tussen melk en vlees zichtbaar en bespreekbaar te maken, zonder oordeel of te zeggen hoe het moet. Dat is waar ik op uit ben.
Ik schrijf over de gesprekken op Facebook, op de website en ook via Foodlog en hier, bij MergenMetz. Welke vragen heb jij? Laat ze mij weten. Stel ze hier.

Sjouk het kalf is niet gesubsidieerd, wordt niet door bedrijven bekostigd en kent geen verborgen agenda. Sjouk het kalf steunen? Dat kan en mag. Graag zelfs.

Bij boer Jaring Brunia uit Grou (Friesland) heb ik in april een nog niet geboren kalf gekocht en, na een best lastige zoektocht, bij boer Maarten de Jong in Midden-Delfland (Zuid- Holland) een pension gevonden voor de komende twee jaar. Ik noemde het toen nog ongeboren kalf Sjouk.

Thuis op Scheveningen groeide het idee ‘Sjouk het kalf ’ in mijn hoofd verder. Ik zette op een rij wat het me allemaal zou gaan kosten, wat opbrengsten zouden kunnen zijn en hoe ik Sjouk het kalf en daarmee de mogelijkheid vragen te kunnen stellen bekendheid kon gaan geven.
Om eerlijk te zijn: Ik weet nu dat ik toen nog niet wist waar ik aan was begonnen.

Het is nu 30 juni. Ik ben ondertussen een website, facebook-pagina, veel gestelde vragen, elf visuele verhalen, een berg foto’s, nog meer vragen, een artikel in Buurt&Regio, slapeloze nachten, een lijst met namen van mensen (van kalverhandelaar, verschillende boeren, een veearts tot een historicus) die ik zal gaan filmen en interviewen, de uitnodiging om regelmatig op Foodlog over het initiatief Sjouk het kalf te gaan schrijven en… niet één maar twee kalveren rijker. Want Sjouk alleen is maar alleen. Dus kwam Spek haar gezelschap houden.