Elf jaar na de eerste verschijning is het boek Vijgen van Peter Bauwens opnieuw uitgegeven. En dat mag ook wel. Een uitstekend boek met veel informatie over deze Mediterrane vruchten die we ook in de Lage Landen kunnen telen.
Primo augustus werden ze alweer aangeboden, de verse vijgen. Tien tegen één import uit de zuidelijke EU, maar we eten ze graag. Dus wil menigeen ook een vijgenboom in de eigen tuin. Of tenminste wel in een pot.
Dat kan.
Als je dit boek ter harte neemt.
Adam en Eva kenden het al
Dit boek van Peter Bauwens is een juweeltje. U leest er over de geschiedenis, de botanische eigenschappen (dat de vijg eigenlijk een binnenstebuiten bloem is – een syconium – net zoals maar precies andersom dan de aardbei), de vruchtzetting en de teelt. Ook in onze contreien, want goed verzorgd kan de juiste vijg op de juiste plek behoorlijk winterhard zijn.
En omdat het al zo’n oeroud geteeld gewas is, per slot van rekening sinds de eerste mensen, zijn er talloze rassen. Net iets andere vijgen, net iets andere bladvorm. Bauwens voert ze als een heuse parade op en geeft kort de voor- en nadelen aan.
Het boek besluit met, hoe kan het ook anders, vijgen eten. Een serie mooie, smakelijke en ook enkele uitdagende recepten.
| Titel | Vijgen in de Lage Landen | |
| Van | Peter Bauwens | |
| Uitgever | Forte Groen | |
| ISBN | 978 94 6250 077 8 | |
| Verschenen | juni 2015 | |
| Prijs | € 19,95 | |
| Verkrijgbaar bij | Alle boekhandels en indien u online wenst te winkelen, raden we de Libris-webwinkel aan. Dan verdienen de boekhandels zelf ook nog iets. | |
Gelukkig was het niet een vijg, maar de appel. Het eten van de verboden vrucht, de appel, maakte Adam en Eva bewust van hun naaktheid. Op het schilderij hiernaast hebben ze kennelijk al eerder een appel gegeten, want Adam draagt een exact passend vijgenblad.
Het stekken van vijgen is betrekkelijk eenvoudig. Wij zelf zijn er enige mate bedreven in, maar de tekst en uitleg die Bauwens geeft maakt van enkele vraagtekens die we nog hadden uitroeptekens.
Onze laatste stek was van De vijg van de moeder van Mohammed El Kadi en die staat nu in onze Eetbare Siertuin. Van welk ras deze is, weten we niet. Dat moet nog blijken. Als ze overleeft. Maar dat kan haast niet anders, gezien de historie van de moederboom van deze vijg.
Sokken over vijgen
De vruchten worden gevormd aan de top van eenjarig hout. Dat betekent dat de kleine vruchtbeginselen de winter door moeten komen. Sowieso is een vijg niet oneindig winterhard, dus als het ernstig gaat vriezen, moeten we maatregelen nemen. Maar om tijdens de kwakkelwinters de vruchten te beschermen, heeft Peter Bauwens wel een zeer origineel advies: steek – bij voorkeur kleurige – sokken over de takken. En wie heeft er niet een mandje met weessokken?
Uit de historie die Bauwens van deze vrucht beschrijft, leren we ook veel. Hij citeert o.a. De Verstandigen Hovenier (Van der Groen, 1679) en Het Huishoudelijk Woordboek (Noel Chomel, 1743). Ja, ook toen, zonder dat men vakantiereizen naar landen rond de Middellandse Zee maakte, werden ze in De Lage Landen al geteeld.
… en den vijgenboom wast geern op steenachtige, krijtachtige bodem
We leren niet alleen wat teelt tips, maar ook dat men toentertijd aanraadde de vijg tegen strenge vorst in de kelder te bewaren.
In de somer-tijdt wil hij wel en veel begooten en gewatert zijn.
Stekken en snoeien
Het nemen van stekken is een koud kunstje, letterlijk, want het beste is een winterstek van uitgehard nieuw hout. Dus van november tot februari worden in principe de stekken gesneden. Dat doen wij ook, maar we lezen nog wat extra tips.
De snoei van de vijg is natuurlijk een kunst apart. Als ze vrucht draagt aan eerder gevormde uitlopers, dan is het beter niet rucksichtslos de schaar er in te zetten. Want dan valt er een jaar niets te oogsten.
Welke vijg is de beste?
Welke vijg de beste is, is een persoonlijke keus. En wilt u het in de volle grond telen of in pot? Welke smaak bevalt het beste? Rijke oogst, kleine maar fijne oogst? Of heeft u ook nog een voorkeur voor de grootte en vorm van het blad?
Het boek heet niet voor niets ‘Vijgen in de Lage Landen’. Er worden maar liefst tweeëndertig verschillende opgevoerd. Allemaal even aantrekkelijk.
White Ischia is geschikt voor potteelt, heeft rood en bijzonder aromatisch vruchtvlees. Sucrette is wel geschikt voor ons klimaat, maar niet altijd mooie vruchten. Wel goed om te drogen. Tena is een beetje winterhard. Hardy Chicago doet zijn naam eer aan: zeer winterhard maar heeft kleine tot middelgrote vruchten. Dat dan weer wel. Zelf hadden we ooit Brown Turkey, die het goed moet doen in ons klimaat. Maar we hielden hem op pot en OLV is gaan hemelen. Hadden we toen maar dit boek.
Vijgen eten
Het gaat er natuurlijk om dat we de vijgen eten. Het kan zo, rijp van de plant. Maar ze kunnen ook worden gedroogd. Door het hoge suikergehalte is dit makkelijk en zijn geen extra hulpstoffen nodig.
Bauwens voert vervolgens een twintigtal recepten op. Natuurlijk de jam, de taarten en derlijke. Maar wat dacht u van vijgen zoetzuur inmaken? Of vijgenchips? Vijgenkoffie? Of lintpasta (tagliatelle) met vijgen. Met tomaten, sjalotten, basilicum en Parmezaanse kaas. Hoe verzin je het. “Verrassend lekker,” schrijft Peter boven het recept.
Weet iemand waar je de vijgen ” sucrette” en de vijg ” lisa” kunt kopen?
Vriendelijk bedankt,
Jan
Wij weten het niet. Sorry.