Dit nieuwe jaar is nog op slot. Op 14 december 2020 verkondigde de regering een harde lockdown tot 19 januari 2021 – min of meer hetzelfde regime als in maart 2020. 2020 was een saai jaar voor wat betreft evenementen, reizen en meer. 2021 begint dus ook tam.
We beginnen 2021 op vrijdag en eindigen het op vrijdag. Die dag is overigens vernoemd naar de godin Friia oftewel Venus, de godin van de liefde. Of is vrijdag vernoemd naar Freya? Die staat eveneens voor liefde, maar ook vruchtbaarheid en wellust. Dat belooft wat!
Hoera! Het Jaar van Groenten en Fruit!
Voor de Verenigde Naties is 2021 het Jaar van Groenten en Fruit – IYFV, om het kort en bondig te zeggen. Dat wordt door ons, groentefundamentalisten, vanzelfsprekend omarmd. Meer groenten en fruit (wel biologisch, hè) en geen of minder maar beter vlees. De VN zegt 400 gram groenten en/of fruit per persoon per dag (en aardappels e.d. niet meegeteld). Het Voedingscentrum zegt 250 gram. Opmerkelijk verschil. Maar de meeste mensen halen die 250 gram niet eens. Gemiddeld is het 131 gram.
Voor de VN is het ook nog Internationaal Jaar van de Vrede en het Vertrouwen, Jaar van de creatieve economie voor duurzame ontwikkeling en het Jaar voor de afschaffing van kinderarbeid. Voor wat betreft dat laatste gaat het in de Afrikaanse cacaosector slechter dan ooit te voren, aldus de Cacao Barometer 2020.
Mierikswortel en Mirre
Door NHV Theophratus, de Duitse vereniging ter bevordering van natuurlijke geneeskunst, vernoemd naar Theophrastus Bombastus von Hohenheim verkoos de mierikswortel tot heilzame plant (Heilpflanze) van het jaar 2021.
Het Institut für Geschichte der Medizin van de Universiteit van Würzburg kiest elk jaar de Artsenijplant van het Jaar. Voor 2021 is het mirre. Mirre? In de middeleeuwse geneeskunde werd bijvoorbeeld mirrehars gebruikt bij de behandeling van wonden. Mirre is desinfecterend, ontstekingsremmend, krampwerend en wordt daarom ook gebruikt bij darmziekten. Lees meer (bij Medizin).
Of calendula en courgette?
Fleuroselect, de internationale organisatie van de siertelers, kiest voor de goudsbloem en courgette. De goudsbloem is ook een zeer gewaardeerde heilplant. De courgette is een praktische groente die veel toepassingen kent. Maar in de sierteelt? Opmerkelijk is dat ze beide gele bloemen hebben – een afspraak met Pantone? [zie ietsje verderop]
Of een van deze vijf?
Het is baas boven baas. The National Garden Bureau is een andere mening toegedaan. Zij kiezen vijf planten:
- Voor de bollen: 2021 is het jaar van de hyacint;
- Voor de eenjarigen: 2021is het jaar van de zonnebloem;
- Voor de eetbare gewassen: 2021 is het jaar van de gewone boon;
- Voor de vaste planten is 2021 het jaar van monarda en
- voor de bloeiende struiken is 2021 het jaar van de winterharde hibiscus.
Sprankelend en sober
‘Sprankelend en sober,” zo noemt de VRT de keus van Pantone voor de kleuren van 2021. Ze heten Illuminating Yellow (lichtgevend geel) en Ultimate Grey (ultiem grijs).
“De combinatie van deze twee kleuren is,” volgens Pantone, “een boodschap van geluk die wordt geschraagd door vastberadenheid en is ambitieus en geeft ons hoop. We moeten het gevoel krijgen dat alles helderder wordt, dat is namelijk essentieel voor de menselijke geest.”
Flexa daarentegen verkiest een sobere, natuurlijke kleur met de naam Brave Ground (moedige grond).
Lutra lutra
De Zoogdiervereniging kiest elk jaar een uh, zoogdier, tot dier van het jaar. Dat is nu de otter (Lutra lutra). Eens was de otter verdwenen, maar nu is ze weer terug. De waterkwaliteit is verbeterd en er is zowaar voedsel voor het dier. Ze houden van rust en leven in zoetwater oeverzones. Overwegend in Friesland, Groningen, Drenthe, Flevoland en ook Gelderland, daar langs beken en rivieren. En hier en daar aan de kust. Als er maar zoet water in de buurt is.
Jaar van het spoor
Het Europees Parlement heeft 2021 uitgeroepen tot Het Jaar van het Spoor. Dan wordt natuurlijk de trein bedoeld. Men wil dat meer mensen en meer goederen over het spoor worden vervoerd. Spoor is tegenwoordig meest elektrisch, dus als dat wordt gevoed met groene stroom. Het reist veel comfortabeler maar in vergelijking tot vliegtickets nog duur. Als het Europees Parlement nu eens een heffing op vluchten binnen de EU zou invoeren, dan wordt de keus makkelijker.
600 jaar Biesbosch
Het lang geleden: Wie kent de Sint-Elisabethsvloed? Er waren drie vloeden met die naam, t.w. in de jaren 1404, 1421 en 1424. Die van 1421 had het grootste effect, want hierdoor ontstond de Biesbosch, ons waterrijke natuurgebied en thans nationaal park. Het was zware storm en springvloed, net zoals in 1953. Grote delen van Zeeland en (Zuid-)Holland liepen onder.
Jaar van (wan-)orde …
Het Zukunftstinstitut heeft 2021 betiteld als het jaar van de besluiten. “In which a new world (dis)order will slowly be revealed” – hoe moeten we dat nu vertalen? In elk geval naar een nieuwe wereldorde, of wanorde. Het sluit aan bij de oproep van secretaris-generaal Guterres aan de wereldleiders om 2021 uit te roepen tot het jaar waarin de oorlog tegen de natuur wordt beëindigd. 2021 moet het kanteljaar worden, zei hij.
Wil je het rapport hebben, dan kost dat 150 euro. Dat is op zich al een heel besluit. Maar ach, zo’n instituut moet ook aan haar toekomst zeker stellen.
… en politieke veranderingen
Op 20 januari 2021 krijgen de Verenigde Staten een nieuwe president. Het einde van America First?
Op 1 januari 2021 is het echt Brexit.
Op 17 maart 2021 kiezen de Nederlandse stemgerechtigden een nieuwe Tweede Kamer. Stem wijs, willen we zeggen. Denk om de toekomst van onze kleinkinderen.
Op 26 september is het bij onze oosterburen Wahl zum 20. Deutschen Bundestag. Hun Tweede Kamer.
200 Jaar geleden overleed Napoleon
Wie kent ‘m niet, Napoleon Bonaparte. Op de keper beschouwd was hij geen Fransman, maar van Genua. Dus Napoleone di Buonaparte. Maar werd Keizer van Frankrijk. Hij werd verbannen naar Elba, bevrijdde zich en later definitief verbannen naar Sint Helena, waar hij op 5 mei 1821 overleed. Leuk is dat dit eiland ook door de Beagle werd aangedaan. Darwin arriveerde daar een goede vijftien jaar later. Zo recent allemaal.
Jaar van de witte kwikstaart
Vogelbescherming Vlaanderen koos uit vele vogels de witte kwikstaart tot vogel van het jaar 2021. Men had de keus uit de houtduif, de ring- en huismus, de ooievaar, de grauwe kiekendief, de spreeuw, de kleine mantelmeeuw, de grasmus, de visarend, de roek, de witte kwikstaart en de blauwe reiger. Drieduizend mensen brachten hun stem uit, 20,8% ging naar de witte kwikstaart. Geen absolute meerderheid, wel de meeste stemmen.
Jaar van de haring
De haring lijkt veelvoorkomend, maar in de Oostzee loopt het bestand hard achteruit. Haring is in dit geval symbool voor de biodiversiteit. In Duitsland heeft daarom, het Bundesamt für Naturschutz (BfN) tezamen met de hengelsportbond deze vis tot vis van het jaar benoemd. Lees dit.
2020 2021 Jaar van Van Eyck
In Vlaanderen, en zeker in Maaseik en Gent, zijn ze pragmatisch. 2020 zou het jaar van Jan van Eyck zijn, maar dat liep door covid-19 in het honderd. Dus dan wordt het jaar gewoon opgerekt. Tot op zijn vroegst het voorjaar 2021 is het Het Jaar van Jan van Eyck.
Jan Van Eyck is in Maaseik geboren. België, laat staan Vlaanderen zoals we dat nu kennen, bestonden niet. Er was lang geleden een graafschap met de naam Vlaanderen, maar dat lag ten Westen, langs de kust en het zuidelijke deel van de huidige Nederlandse provincie Zeeland. Ver van Maaseik.
Het huidige Vlaanderen omvat het gebied van België waar Nederlands wordt gesproken. Etymologisch is het woord Vlaam/Vlaming afkomstig uit het Oud-Fries (flām) en duidt op overstroming.
Jaar van de Gezondheid- en Zorgwerkers …
De WHO – Wereld Gezondheidsorganisatie – heeft 2021 verklaard tot Year of Health and Care Workers. Het is erkenning voor de toewijding en opoffering die zij in 2020 hebben getoond tijdens de covid-19-pandemie, die zeker nog een tijd in 2021 voortduurt. Een hart onder de riem.
…. en Koningin Máxima draagt het op aan de Vrijwilligers
2021 is het jaar van de Vrijwillige Inzet, aldus het Nederlands Koninklijk Huis. En als je dan leest dat 6,7 miljoen mensen in Nederland zich op een of andere manier vrijwillig inzetten, dan heb je het over meer dan de hele bevolking tussen de 20 en 75 jaar. Wat een onwaarschijnlijk goed land! Hoe zou dat in België zijn?
