Gisteren is het gezamenlijk persbericht van Natuurmonumenten en Schaapskudde Het Soerel uitgestuurd. Er is een oplossing. De kudde en herders blijven nog even. En Natuurmonumenten heeft zich verplicht het voortouw te nemen voor een structurele oplossing. Met een deadline.
Lees hier het gezamenlijke persbericht van Natuurmonumenten en de herders van Het Soerel. Iedereen is blij met het commitment “Natuurmonumenten neemt volgende maand het initiatief voor een eerste bijeenkomst. Dit moet de aanzet vormen tot een herderplan, om de continuïteit van de kuddes te waarborgen. Dit plan moet begin volgend jaar in werking treden.” Na tien jaar een oplossing.
Perssensatie – Sensatiepers
Wij kennen de herders van Schaapskudde Het Soerel, Aafke en Chris, al jaren en verkopen voor hen de schapengoulash. Eigenlijk begon het op vrijdag 5 april toen Chris ons belde en sprak: “We zijn failliet.”
Hij vertelde dat hij, in tegenstelling tot de verwachting, niet de begrazingsopdracht van Natuurmonumenten voor het Hulshorsterzand had gekregen.
De Volkskrant spreekt in Lopend Vuur van ‘Start persoffensief schaapherder’. Dat is bezijden de waarheid. Het was maar één eenvoudig en net persbericht.
Op zondag 8 april mailde hij ons een document met de titel Afscheid.
“Dit is de ruwe versie van het persbericht schiet er maar gaten in,” stond erbij. Het was emotioneel gesteld. Begrijpelijk. Ik raadde Chris aan Dorine Boudewijn en Yvonne Derksen, die de PR rond de schapenprotesttocht eind mei 2012 hadden geregeld, wakker te schudden.
Op dinsdag 9 april brak om 11:00 uur een ware perssensatie uit. Dorine had het bericht bewerkt en aan de contacten van de protesttocht 2012 verzonden. Deze lawine aan belangstelling hadden Chris en Aafke, noch iemand om hen heen, niet kunnen bevroeden.
Berichtgeving oké
De inhoudelijke berichtgeving in de pers was over het algemeen oké en dicht bij de waarheid – de uitspraak van de emotionele herder Chris, opgetekend in NRC Handelsblad, dat hij liever zijn schapen naar de slacht brengt dan dat een ander ermee gaat lopen, daargelaten. (De realiteit was: hij zou ze hebben verkocht.) Dat Natuurmonumenten stelt dat ze al twee jaar geen contract met Grinwis had, klopt feitelijk. Maar de volgende kanttekening is o.i. wel nodig: voordien heeft schaapskudde Het Soerel wel drie jaar voor Natuurmonumenten op het betreffende terrein, het Hulshorsterzand, gelopen, waarvan één jaar gratis. En daarna viel het doek der bezuinigingen definitief.
Stadse commentaren in de pers
Natuurlijk geven commentatoren en columnisten ook hun mening. Het eerder genoemde Lopend Vuur in de Volkskrant noemt enige vermeende onwaarheden – wat daar in twijfel wordt getrokken ligt dichter bij de waarheid dan de samensteller denkt -, in Trouw van vandaag (20 april) staat een artikel ‘De natuur als het nieuwe proletariaat’ van Sebastien Valkenberg die de plank helemaal misslaat en NRC Handelsblad spant de kroon met het hoofdredactionele commentaar ‘Laat je schaapjes gaan’ op 12 april 2013.
Vilein NRC
De NRC-commentator voelt zich kennelijk verheven als hij spreekt van een ‘even emotionele als irreële reactie van stadsmensen die de illusie willen koesteren dat ze leven in een land waar nog zo’n echte schaapherder rondzwerft.’ En ‘Het gaat niet om het behoud voor Nederland van de in het veld werkende herder. Het gaat om deze herder. Meent deze herder.’
Vilein. Onder de gordel. En gespeend van feitenkennis, waar deze kwaliteitskrant zich toch zo op voor laat staan.
Het wordt tijd voor De Correspondent
Ingezonden brieven waarin we
De dagbladen mogen wel enig cynisme ten toon sprijden over het initiatief De Correspondent, maar ze werken zo het succes van deze komende achtergrondverhalenkrant wel in de hand.
Wat is er misgegaan?
Al eeuwen trekt de herder door de natuur. Vroeger op openbare terreinen en vaak in opdracht dan wel in overleg met de lokale overheden. Ondertussen zijn de terreinen verworven door allerlei organisaties. In Gelderland bijvoorbeeld: Vitens (water), Staatsbosbeheer, ‘t Gelders Landschap en Natuurmonumenten.Eerst regelde de provincie direct de middelen voor natuurbeheer. Wetswijziging maakte het zo dat de gelden via de TBO’s (terreinbeherende organisaties) lopen. Deze lijden echter onder bezuinigingen en kiezen ieder voor zich voor geen of een goedkope oplossing (plaggen of gerasterde begrazing, zonder herder). Dat is funest voor de trekkende herder.
Al tien jaar zien we dit aankomen
2003
In 2003 zegde toenmalig staatssecretaris Geke Faber financiële steun toe aan de rondtrekkende herders. Maar pas als de toegevoegde waarde was aangetoond. Alterra verrichtte onderzoek. De belangrijke conclusie in haar rapport Schaapskuddes in het Natuurbeheer luidt dat ‘gescheperde schaapskuddes’ (dus met trekkende herders) verreweg het beste voor natuurbeheer zijn, zowel voor de flora als de fauna. Deze conclusie wordt ook in buitenlandse onderzoeken getrokken.
“Wanneer dit niet gebeurt, zal een veelzijdige sector, die ecologische, cultuurhistorische, recreatieve en educatieve waarden op een unieke manier verenigt, voorgoed uit Nederland verdwijnen.”
Het Altera-onderzoek pleitte voor een gezondere financiële basis en meer duurzame samenwerking tussen particulieren, stichtingen, terrein-beherende organisaties, lokale overheden, rijk en bedrijfsleven. De dramatische conclusie luidde: ‘Wanneer dit niet gebeurt, zal een veelzijdige sector, die ecologische, cultuurhistorische, recreatieve en educatieve waarden op een unieke manier verenigt, voorgoed uit Nederland verdwijnen.’
Er gebeurde niets.
2012
Vorig jaar eind mei, maakten drie Gelderse herders, Chris Grinwis, Philip Vaartjes en Roelof Kuipers een schapen-protesttrektocht van enkele dagen naar Arnhem. Ze haalden daarmee de landelijke media. De tocht werd afgesloten met een congres waar natuurbeschermingsorganisaties, politici en wetenschappers de conclusie trokken dat er ‘hoognodig een structurele aanpak moest komen.’
Er gebeurde niets
.9 april 2013
De herders van schaapskudde Het Soerel dreigen failliet te gaan.
Er gebeurt iets?
Herders zijn vakmensen
De herder is geen cultuurhistorisch relict uit de negentiende eeuw die een kunstje doet en zijn schapen hoedt met honden. Het zijn vakmensen die de natuur met verstand, inzicht en terreinkennis beheren.
(Alleen zitten ze in de mangel van versnipperde gebieden, veranderde wetgeving, bezuinigingen en markteconomie.)
