Een boek om te hebben. Hij van De Nieuwe Tuin schreef het boek De Nieuwe Moestuin. Een fris boek voor zowel de startende moestuinier als de doorgewinterde die op zoek is naar nieuwe inspiratie. De ondertitel luidt niet voor niets ‘de basis, planten en plannen’.
Titel |
De Nieuwe Moestuin |
Van |
Peter Bauwens |
Uitgever |
Kosmos Uitgevers |
ISBN |
978 90 215 4756 5 |
Prijs |
€ 24,95 |
Verkrijgbaar bij |
Alle boekhandels en indien u on-line wenst te winkelen, raden we de Libris-webwinkel aan. Gewoon omdat die betere service heeft dan die grote drieletterige en geen verzendkosten. |
Er is niets zo eenvoudig, niets zo mooi, als een moestuin
Peter Bauwens is, hoe zal ik het zeggen, een nogal ervaren moestuinier. Hij opent het voorwoord met (vertaald) ‘Er is niets zo eenvoudig, niets zo mooi, als een moestuin’ – een uitspraak die kennelijk op naam van Sint Ignatius staat. En dat straalt het boek uit: alsof er geen kunst aan is. Enerzijds gaat stapt hij met zevenmijlslaarzen over bepaalde onderwerpen heen, anderzijds gaat hij op aangename wijze meer de diepte in. En als Bauwens dat doet, is het boeiend.
Opzet boek
Na wat basisschermutselingen – de soms in alle moestuinboeken voorkomende obligate onderwerpen, zoals grond, compost, ziektes – worden planten besproken. Bladgroenten, vruchtgewassen, wortelgroenten, kolen, erwten en bonen. Geen aardappels. Wel kleinfruit en een beetje grootfruit. Men kan dit ook vrij standaard noemen, ware het niet dat Bauwens Bauwens is. Dus met fraaie foto’s van soms curieuze rassen, waarbij u meteen denkt: Die wil ik ook in mijn tuin hebben! (Althans: ik denk dat wel.)
En het wordt leuker. De aanleg van een moestuin in algemene termen (historie, omheining, paden, perken, indeling, wisselteelt, combinatieplanten), komen plannen aan bod:
- Franse moestuin (potager)
- Vaste planten moestuin
- Oosterse moestuin
- Italiaanse moestuin
- Een moestuin op kleur
- Een moestuin voor kinderen
- Een Zuid-Amerikaanse moestuin
- Een fruitkooi/bessentuin (met kleinfruit dus)
- Een salademoestuin
…. U begrijpt, zo kan men schier oneindig doorgaan, en last but not least:
- Een moestuin met vergeten groenten
Peter heeft in het verleden zo veel thematische boeken geschreven, dat dit wel weer een andere dwarsdoorsnede lijkt. Ik vind het ontzettend leuk en heb bij hem het idee dat ik telkens weer wat nieuws ontdek.
De basis
Grond behandelt hij, als je de grote foto’s wegdenkt, in een dikke bladzijde. Daar waar Velt in het Handboek Ecologisch Tuinieren er vele bladzijden met tabellen et cetera aan wijdt. Peter schrijft over dezuurgraad van de grond: ‘De zuurtegraad van je grond kun je makkelijk meten met een speciaal setje. Daarin zitten plastic buisjes waarin je volgens de gebruiksaanwijzing grond en bijgeleverde vloeistof doet. Aan de hand van de resultaten kun je extra kalk toevoegen.‘ En dat is het. Maar ja, dan denk ik: Peter heeft gelijk. Voor de beginnende moestuinier is wat er staat meer dan voldoende. En de meer ervarene kent het kunstje wel en/of heeft ook andere bronnen. Hetzelfde geldt voor plantenvoeding. Over composteren zijn boeken geschreven, maar Peter volstaat met een grove schets van wat wel en wat niet. Het ‘waarom’ ontbreekt – bijvoorbeeld: waarom geen gekookt voedsel?
Zo oppervlakkig als hij over grond en composteren is, zo uitgebreid lijkt hij te zijn op het vlak van bijv.groenbemesters. En dan vind ook ik, toch niet onervaren moestuinier, het leerzaam en van de categorie oh-ja. Maar ja, dan zie ik op dezelfde bladzijde een tabel met de voedingswaarden van plantaardige voedingen (sojaschroot, bietenschroot, ricinusschroot, zeewier, enzovoorts) en dan denk ik: waar haalt een bescheiden moestuinier dat vandaan? Ah! Het antwoord luidt: hier. |
Onkruiden
Daarin onderscheidt dit boek zich van andere moestuinboeken. ‘Ook zonder te zaaien of iets te ondernemen groeit er van alles in die tuin’. Alles wat niet op de juiste plek groeit, is “onkruid”. Maar dat wil niet zeggen dat het slecht is. Naast de gebruikelijke raadgevingen om het te bestrijden, kiest Bauwens ook een andere invalshoek: opeten. Naast brandneteltoppen, zuring en zevenblad, kunnen ook vogelmuur, melkdistel en kleefkruid op het menu. |
|
Klik op de afbeelding voor een vergroting. |
Heerlijke planten
Hier word ik helemaal opgewonden van. Peter noemt niet alleen allerlei soorten, hij toont ze ook. Omdat hij ze allemaal wel eens heeft gezaaid – en beoordeeld op hun kwaliteiten. De bladzijden bladgroenten tonen links en rechts pakweg vijftien slaas.
Niet bij alles noemt hij de specifieke eigenschappen – dat is ondoenlijk, maar hier en daar staan informatieve tabellen. Zoals hier bij de vruchtgroenten. De tabel boven de paprika’s geeft een aantal tomatenrassen weer met hun specifieke kenmerken en eigenschappen. Uit het lijstje kennen we Ida Gold en Green Grape (deze laatste is de eerste foto bij onzegroentebeschrijving van Tomaat).
Moestuinontwerp
Alvorens over te stappen naar specifieke ontwerpen en beplantingsplannen, wordt in algemenere en historische termen het ontwerp van de moestuin besproken. Fraaie foto’s en effectief drie pagina’s tekst. Maar één ding moet ons wel van het hart. Beste Peter, een haag om de moestuin is erg fraai, maar het is de ideale huisvesting voor de wortelvlieg (en uienvlieg). Die fout hebben wij gemaakt en sindsdien moeten we insectengaas over de bedden met wortelgroenten gebruiken.
De diverse moestuinen
img alt=”De Nieuwe Moestuin – Italiaanse tuin – klein.jpg” src=”https://mergenmetz.nl/wp-content/uploads/client/e91130d02f7f4a92fbdef450d3ddabd6.jpg” class=”alignleft” height=”155″ border=”0″ width=”222″> |
Zowel de beginnende als de doorgewinterde moestuinier, als ik zelf ben, halen hier massa’s inspiratie uit. Hiernaast is een afbeelding van de Italiaanse moestuin gescand. Natuurlijk een fragment. |
Klik op de afbeelding voor een vergroting
|
De kracht van Bauwens komt hier helemaal uit. Mooie groenterassen noemen. En tonen! ‘Snel en speels, zo willen wij de moestuin natuurlijk ook wel. Brocoletto is nog zo’n schitterend voorbeeld. De planten zijn eigenlijk familie van onze rapen en worden als voorjaarsgroente, als een soort minibroccoli geteeld. Zaai brocoletto vanaf maart tot september dun ….‘. Het leest als een roman.
Peter schuwt niet ook de wat vreemdere groenten op te nemen in het boek. En misschien is dat ook wel zijn taak. En onze taak, tussen twee haakjes. Want ook hij vermeldt stengelsla, eeuwig moes, Brave Hendrik, zeekool en meer.
Tenslotte
Goed. Rest mij nog één ding te zeggen: kopen dit boek. Naast deze recensie ga ik het ook opnemen bij de goede moestuinboeken op onze site.
Oh, en Peter wilde ook nog wat zeggen: ‘Begin vandaag nog met die nieuwe moestuin waar je je zinnen op hebt gezet, gewoon omdat een moestuin móét. Het contact met de grond, wat ons rest aan natuur, het ervaren van het ritme en de rust van de wisselende seizoenen en het gevoel om zelf eten te kweken, zijn allemaal te belangrijk om kwijt te raken.’