Een biologische tuinier omarmt smeerwortel. Doordat het diep wortelt wordt veel ‘naar boven’ gehaald. Het biedt stikstof, fosfor en kalium voor groeiende planten.
Bijzonder is smeerwortel Bocking 14 – lees dit – dat bewezen een hoger gehalte aan voedingsstoffen heeft dan de gewone wilde. De bladeren ervan kunnen meerdere keren per seizoen worden gesneden. Deze smeerwortel zaait zich niet uit. Hij is steriel, draagt wel bloemen, maar wordt vegetatief vermeerderd.
Smeerwortelgier
- Knip de bladeren 5 cm boven de grond af. Draag handschoenen, want de stengels zijn bedekt met stijve haren die de huid kunnen irriteren.
- Vul een emmer, ton of bak met water en voeg per 15 liter water ongeveer 1 kg gesneden of gekneusde bladeren toe. Je hoeft niet al te precies te zijn.
- Druk de bladeren stevig aan zodat ze bedekt zijn met water. Dek de emmer of ton af.
- Na vier tot zes weken heb je een (zeer) stinkende bruine vloeistof, klaar voor gebruik. Verdunnen is niet nodig.
- Zeef het slib. Leg de restanten op de composthoop.
Concentraat
Om een concentraat te maken heb je geen water nodig, wel: plastic drankfles van 2 liter, zonder dop en een opvangbak – grote yoghurtpot, ijsbak of iets dergelijks. Maken:
- Snijd de bodem van de fles en houdt ‘m ondersteboven.
- Doe er kleingesneden en gekneusde smeerwortelblaadjes in zodat de fles vol is. Druk ze stevig aan.
- Dek het open uiteinde af met een plastic zak en een elastiekje erom, dit om uitdrogen te voorkomen.
- De fles is dus nog steeds ondersteboven. Zet ‘m zo in een opvangbak zodat het vocht erin druipt.
- De bladeren rotten; een bruine smeerwortelvloeistof druppelt uit de fles in de opvangbak.
- Voeg af en toe verse afgesneden/gekneusde bladeren toe, zodat er een constante aanvoer van rottend materiaal – en dus concentraat – blijft. Stevig aandrukken.
- Naargelang de sterkte van het concentraat, moet het worden aangelengd met water: als het dik en zwart is, dan 1 deel concentraat op 20 delen water; als het dun en bruin is, dan 1 op 10. (Het hoeft niet al te precies te zijn.)
Andere manieren om smeerwortelblad te gebruiken
- Leg afgesneden / gekneusde smeerwortelbladeren om en om op de composthoop. De ontbinding stimuleert de bacteriële werking, waardoor de hoop opwarmt en het compostering versnelt.
- Gebruik het als mulch. Hak smeerwortelbladeren samen met grassnippers fijn en leg een laag van 5 cm dik op de aarde rond de planten. Dit rot langzaam weg: het levert voedingsstoffen, voorkomt verdroging van de aarde en houdt ongewenste kruid onder controle.
- Voeg vers afgesneden blad toe aan je hoop bladaarde. Het rijke sap wordt door het blad geabsorbeerd, waardoor het een perfect medium wordt als zaai- en potgrond.
- Bemest de aarde van de geulen waarin je aardappels en pronkbonen plant met een laag smeerwortelbladeren. Terwijl ze afbreken, krijgen de planten de beschikking over kaliumrijke meststof.
Smeerwortel telen
- Smeerwortel is een vaste plant die wel twintig jaar kan worden.
- De plant is te sterk om in een pot te kweken, maar hij groeit op de meeste grondsoorten (behalve de zeer ondiepe en kalkrijke) en gedijt goed in goede grond in de volle zon. Accepteert ook halfschaduw,
- Kies de standplaats dus weloverwogen.
- Houd 60-90 cm tussen de planten.
- Eenmaal aangeslagen heeft hij weinig onderhoud nodig, maar voor een maximale bladoogst helpt extra voeding met wat mest, compost of gemaaid gras.
- Als je in het voorjaar de plant stekt, heb je je eerste bladoogst voor het einde van het groeiseizoen.
- In het eerste seizoen verwijder je de bloeiende stengels om volgend jaar maximale bladgroei te krijgen.
