Dat Angelo iets met tomaten heeft, wisten we al. In 2016 verscheen zijn boek ‘Pomodori – mijn liefde voor tomaten en lekker eten’ bij KNNV Uitgeverij. Nu ‘Tomaat – zelfgekweekt smaakt beter’ bij Sterck & De Vreese. De inhoud is grotendeels hetzelfde, bewerkt en geactualiseerd. Gelukkig was de tomaat was acht jaar geleden ook al tomaat. Dit is en blijft daarom een goed boek over tomaten kweken.
Alleen Angelo is acht jaar ouder en het lijkt erop dat de tekst hier en daar ietsje ‘volwassener’ is geworden. Maar we treffen veel dezelfde foto’s aan. Dat is natuurlijk onvermijdelijk.
Zo eind februari, begin maart, is de tijd om met het zaaien van tomaten te beginnen, dus als je nog informatie zoekt, over het telen of variëteiten (rassen): dit is een goed boek. Angelo heeft er verstand van.
Het boek bestaat uit drie delen:
1. Tomaten kweken
2. 50 Variëteiten
3. 30 Recepten
Nou ja, vier. Het begint met een wat algemeen deel over ‘hoe het begon’: over zijn jeugd en zijn opa Robert. Dat staat ook in Pomodori. En natuurlijk een beetje over de geschiedenis van de tomaat. Het grote nut van dit boek is het deel dat over tomaten kweken gaat. Dat lijkt in deze nieuwe uitgave behoorlijk herzien. Voor wat betreft de opmaak van de pagina’s maar ook redelijk wat andere foto’s.
En de delen met de variëteiten (rassen) en de recepten? Ach, dat is leuk. Maar vijftig variëteiten noemen terwijl er meer dan tienduizend op de wereld zijn, is iets maar in feite niets. Wij hebben dertien tomaten in onze webwinkel. Enkel oude, zaadvaste rassen.
Ook al is dit boek een bewerkte heruitgave van Pomodori, het is net zo’n goed boek. En als je tomaten wilt telen en Pomodori niet hebt, dan raden we dit boek van harte aan. Je zult er geen spijt van krijgen.
| Titel | Tomaat – zelfgekweekt smaakt beter |
| Van | Angelo Dorny |
| Uitgever | Sterck & De Vreese |
| ISBN | 978 94 64 7111 96 |
| Verschenen | 29 september 2023 |
| Prijs | € 27,50 |
| Verkrijgbaar bij | Ga bij voorkeur naar de echte boekhandel van steen en cement. Als je toch online wil kopen, kies dan onze webwinkel. |
Tomaten kweken
Zoals gezegd is het deel ‘Tomaten kweken’ het meest interessante. Angelo legt de diverse aspecten helder uit, indien nodig voorzien van afbeeldingen en foto’s. Het beantwoordt ook vragen die je niet zo snel zou bedenken, zoals ‘Waarom moet je tomaten verspenen?’ en hoe je tomaten kunt enten (wij doen dat nooit). Maar dan moet je kennis hebben van de onderstammen die je kan gebruiken. Die moeten namelijk behoorlijk ziekteresistent zijn.
Je favoriete tomaat geënt op een goede onderstam gaat je heel veel tomaten leveren. De vraag is alleen: hoe kom je aan de juiste onderstam(men)? Daar moet in het deel met de beschrijving van de variëteiten wel het een en ander over staan. Maar, nee, dat is niet zo. Er is ook geen bijlage met een overzicht van mogelijke onderstammen. Dus de hobbytuinder kan het enten wel vergeten. Maar, wees eerlijk, enten is eigenlijk niets voor de amateur. Waarom zou je ook.
In de kas?
In de kas of niet? Angelo zegt dat hij een aantal jaar geleden zou hebben gezegd: niet buiten, temperatuur en vochtig weer maken de tomatenplanten ziek. Maar de andere kant van deze medaille is dat de zomers warmer en droger worden – okay, 2023 was waardeloos – en dat als het in de kas te heet wordt (> 35oC), tomaten stoppen met groeien. Dat wil je ook niet. Misschien moet de globale opwarming nog een paar jaar doorgaan, dan kunnen we, als waren we Italianen, tomaten buiten telen. En de Italianen niet meer, omdat het daar dan te heet is.
Ons favoriete hoofdstuk in dit deel is ‘Probleem en Oplossing’. Hier komt de kennis en wetenschap van de auteur goed tot zijn recht. Aan dit hoofdstuk heeft de hobby-tomatenteler veel.
Nu hebben wij, verrassend genoeg, zelden of nooit problemen met tomaten (afkloppen). Ja, een keer vonden de muizen de weg omhoog en vraten tomaten aan. Maar we zijn al die jaren van phytophthora gespaard gebleven. Misschien omdat we buiten, in onze moestuin, geen aardappels telen.
In onze kas hebben we een zweetslang in de grond, langs de tomaten geleid. Die is verbonden met een
(1 m3), waarin regenwater van het dak van de kas wordt opgevangen. Dat loopt dan heel langzaam, in de kas, in de grond en houdt de grond lange tijd precies goed vochtig. Dat voorkomt scheuren van tomaten door wisselende vochthuishouding.
50 Variëteiten
Dit is hetzelfde als in Pomodori. Van de vijftig genoemde variëteiten hebben wij ooit alleen ‘green grape’ en ‘yellow pear’ geteeld. We zoeken al een poos naar ‘teton de Venus’ en in de lijst van Angelo zien we een tomaat met de naam ‘Michael Pollan’ – meestal wordt er een roos naar iemand vernoemd, nu een geelgroene tomaat -, en ‘cornue des Andes’ – een oud Frans ras, lezen we – en ‘Gregori’s Altai’ – sinds het boek van Arita Baaijens zijn we gebiologeerd geraakt door van alles waar de naam Altaj maar wordt vermeld. Ah, en hier lezen we ‘is vrij goed bestand tegen schimmels en ziekten’. Dus ‘Gregori’s Altai’ is hierbij kandidaat onderstam.
30 Recepten
De vermelde dertig recepten zijn leuk en er is niets gewijzigd ten opzichte van Pomodori. Recepten zijn altijd handig, zeker als je op momenten te veel tomaten hebt. Dan kan je een tomatenkroket maken, of een klassieke tomatensaus – Uh? Wat zien we hier: daar gaat geconcentreerde tomatenpuree in. Nou ja, misschien daarvoor in de plaats het recept voor tomatenketchup nemen, Angelo? – Uh? Nee hè, ook hier gaat geconcentreerde tomatenpuree in. Is er geen saustomaat onder de vijftig variëteiten?
Okay, alle gekheid op een stokje, de recepten zijn mooi en praktisch: taarten, pizza’s, tapenade, gazpacho, salades, tomaten met gerookte makreel en gepocheerd ei (oei, dat lijkt lekker!) en natuurlijk de fried green tomatoes. Ook de film met die titel is erg leuk.
Leuk artikel. Krijg er alweer zin in.