of: De Onzin van Lijsten

“Wat biedt jij voor een mooie plek op de lijst?”
Op 6 september 2017 publiceerde Will Jansen, uitgever van het culinair magazine Bouillon!, vier lijsten met personen die er in Nederland in de gastronomische wereld toe doen. Personen die minstens één vinger in de pap hebben. Dat bracht nogal wat te weeg.

Bouillon! is een leuk en goed culinair kwartaalbladboek, waarin geen recepten, maar wel verhalen over eten en de ingrediënten. We zijn van (bijna) het eerste uur abonnee.

De vier lijsten van personen met een VIP zijn:
– journalisten,
– kokers,
– mensen van diverse pluimage èn
– opstomende talenten.
Will somde van elke lijst de eerste tien personen op. Op de eerste lijst was zelfs een #11, onder het motto ‘omdat niet altijd alles bij tien hoeft op te houden’. Maar misschien is tien toch beter. Want Joël Broekaert staat o.i. onterecht op nummer zeven. Die heeft slechts beperkt verstand van eten. Hij mag wat ons betreft van de lijst. (Waarom? Zie onderaan!)

Kijk de hele video, of begin op 4:41 minuten:

Voor honderd euro op de lijst

Natuurlijk ben ik gevleid, maar weet dat het scherts is. Dat maakt Will alleen al duidelijk door mij erbij op te nemen.

Er is wel een kleine correctie is op zijn plaats: ik heb niet het stamboek van de Bonte Bentheimers opgezet. Die eer valt toe aan Remi Hoeve, de godfather van de Bonte Bentheimers in Nederland en onvolprezen vuurtorenwachter van Terschelling. Ik ben wel jaar 2 t/m 5 voorzitter geweest van de Vereniging Het Nederlandse Bonte Bentheimer Landvarken en zet mij nog steeds in voor de verspreiding van dit zeldzame ras. [Naschrift: met ingang van 8 mei 2024 houden wij, na vijftien jaar, geen Bonte Bentheimers meer. Het was mooi geweest, heel mooi.]

Will nodigt de kandidaten uit om voor tien euro een plaats hoger te komen. En degenen die niet zijn vermeld, moeten honderd euro op zijn bankrekening storten om überhaupt te worden vermeld. Maar wat kost het om iemand van de lijst af te voeren?

FavorFlav

[spreek uit: veeforfleef] U, de consument, wordt misleid. Ik denk dat het een avond in december 2016 was, toen Will en ik het over hadden. Will ergerde zich aan al die lijsten waarvan de rangorde veelal tegen betaling tot stand komt. U, de consument, de liefhebber, wordt zo op het verkeerde been gezet.

Aanleiding was dit keer de Top100 die FavorFlav, dus Marcus Polman, op 21 november 2016 met veel bombarie onthulde. Uiteraard tijdens een groots diner.
De lijst is “samengesteld door redactie en lezers van FavorFlav.com” (lees: Marcus Polman). Het is duidelijk een Amsterdams c.q. Randstedelijk ons-kent-ons-overzicht en zo er al website-bezoekers hun mening hebben gegeven, dan zijn die op hun beurt vast en zeker door de media beïnvloed.

Het grote bezwaar van de Nederlandse media is namelijk dat televisie, kranten en tijdschriften, overwegend binnen de stadsgrenzen van Amsterdam zijn gevestigd. En daar leven en werken ook de meeste journalisten. Het is een kleine cirkel waarin alles dat van buiten komt als ‘nieuws’ wordt gezien. Als bijvoorbeeld een Amsterdams restaurant een varken aan een spit introduceert, is dat groot nieuws. Terwijl de rest van Nederland denkt: dat gebeurt hier al sinds mensenheugenis.

Zo maar een paar namen die er op horen te staan

Will zegt in de introductie van zijn filmpje dat hij op de lijst van FavorFlav had moeten staan. Dat is een grapje, maar omdat het een top100 is, had hij onzes inziens heus wel bij de eerste twintig mogen staan.
Die avond in december, noemden Will en ik namen van mensen die volgens ons zeker op de lijst hadden moeten staan. Wat dacht u van Arjan Smit van Streekrestaurant De Pronckheer (ga absoluut dit jaar daar nog eens eten!), of Angélique Schmeinck, de enige die een garant stond voor een werkelijk culinair niveau op 24Kitchen. En niet te vergeten haar geweldige boeken Smaakvrienden. Of Dick Soek van Piloersemaborg in Groningen, of Jeroen van Werven van het inmiddels gesloten Look in Arnhem? En Emile van der Staak van De Nieuwe Winkel in Nijmegen? Die had wel bij de eerste vijf van FavorFlav gemogen, zo eigenzinnig en innovatief als deze chef is. Maar ja, als een Amsterdammer buiten de stadsgrenzen komt, is het tot hooguit een half uurtje reistijd. Het is nog iets dat Nel Schellekens uit het verre Winterswijk op de lijst staat. Op 33. Dat is ruim na bijvoorbeeld Maurice Dekkers, die o.a. het chocolademerk Tony’s Chocolonely lanceerde, waarvan iedereen denkt dat het zo goed is, maar ja, de Tony-mensen zitten met hun bips in het mediacircuit en binnen de Amsterdamse kringen zijn ze lief voor elkaar.

Ook met fairtrade blijven Afrikaanse boeren onder de absolute armoedegrens leven. Het – excusez le mot – verneukeratieve van de marketing van Tony’s Chocolonely is niet dat men zich meer bewust is van de wantoestanden in de cacaowereld, maar dat de consument denkt dat ze goed doet door Tony’s te kopen. Het beste predicaat voor Tony’s is misschien ‘minder slecht’.

Foute lijsten

Niet onkreukbaar

Will Jansen kennen we als iemand met een groot rechtvaardigheidsgevoel. Hij is intelligent, want hij twijfelt vaak, en behoorlijk rechtlijnig in denken en doen. Daar hebben sommige, meer opportunistisch ingestelde mensen in de culi-wereld wel een beetje moeite mee. Maar Will zal niet snel een restaurant afzeiken als er een haar op een bord ligt, als je begrijpt wat we bedoelen. Dat is zeer te waarderen. En eerlijk gezegd houden we daarom van hem.

Maar op 8 september 2017 maakt hij bekend dat Kees Sterrenburg zich op alle vier de lijsten van Will heeft ingekocht. Voor maar liefst duizend euro. Toegegeven, Will is daar open over, waar andere lijsten dat niet zijn. Maar toch, ik ben naar de twaalfde plaats gezakt. Dat voelt beduidend minder dan #11.

Tenslotte

Merk op dat op Will’s lijst Opstomende Talenten Marcus Polman wordt genoemd, maar ook Jacob Jan Boerma (driesterren restaurant De Leest in Vaassen) en Mac van Dinther. Het is plagerij. Zij horen niet daar. Je kunt misschien stemmen voor de FavorFlav Top100 van 2017. Zo die er al komt. Noem mij! En wie weet 🙂

Kan Joël Broekaert van de lijst?

Hoeveel kost het om iemand van de lijst te verwijderen? In de eerste lijst noemt en roemt Will Jansen de Amsterdamse culinair journalist Joël Broekaert. Hij staat in eerste instantie op nummer 7. Maar heeft deze, overigens vriendelijke en nogal excentriek ogende eetschrijver eigenlijk wel verstand van culinaire zaken?

Hier zie je een uitzending van AT5 over restaurant Roest dat een varken aan het spit heeft. Los van het feit of je het er mee eens bent of niet, de enige die echt verstand van varkens heeft blijkt Hans Baaij van Varkens in Nood. Zo heeft de chef van het restaurant geen flauw benul van de leeftijd van het dier en Joël Broekaert toont dat hij geen idee heeft van (a) schapenvlees – hij heeft kennelijk nog nooit schapenvlees gegeten en verspreid dus maar het na-oorlogse misverstand dat het sterk en ranzig van smaak is (kijk op 6:10 minuten) – en (b) hij kletst onzin als hij uitlegt wat lardo is (op 10:30 minuten).

Over varkens gesproken: Marcus Polman heeft een mooi boek daarover geschreven. Eigenlijk extra mooi omdat hij ons daarin vermeld bij het ras Bonte Bentheimer. Dus, uitgezonderd de Favorflav Top 100, verder geen kwaad woord over Polman 🙂

Naschrift mei 2024: Het is natuurlijk een giller dat Emile van der Staak in 2016 niet op de lijst van FavorFlav voorkwam. Inmiddels kent zijn restaurant De Nieuwe Winkel twee Mischelin-sterren, is wereldberoemd, veganistisch, lichtend voorbeeld voor menig chef. De uitzending van AT5 met Joël Broekaert en Hans Baaij lijkt verdwenen. En Joël Broekaert is een thans zeer gewaardeerde toffe peer. Restaurant De Pronckheer is gestopt, De Pronckheer is nu een fijne distilleerderij, gerund door Arjan Smit en zijn gade Inge Stolk.