Dit is niet bij ons, MergenMetz, maar bij onze vrienden Jan en A. Jan wil eigenlijk helemaal losgekoppeld zijn van het openbare net (gas, elektra, water) en zelfvoorzienend zijn. Een van de acties die hij en zijn gade onlangs ondernamen was het gebruiken van regenwater. Een (beeld-)verslag met wat berekeningen.
Lees hier Regenwater voor wc en was – deel 2
Losgekoppeld van nuts
“Het mooist is helemaal los van nutsbedrijven en gemeentelijke voorzieningen te zijn. Niet meer afhankelijk van speculanten op de energiemarkt en de willekeur van provinciale en gemeentelijke heffingen, belastingen enzovoorts,” vertelt Jan. “En buiten dat is het ook gewoon boeiend je te verdiepen in echt leuke en zinvolle oplossingen. Onze omschakeling naar zelfvoorzienendheid zal wel een aantal jaar in beslag nemen.”
Regenwaterproject
Nu gaat over het regenwaterproject, dat Jan voor van alles wil gaan gebruiken: “We koppelen het regenwater af van het riool. De gemeente moet blij zijn, wat dat streven ze na. Wij zijn ook blij, want wij kunnen er de wc mee doortrekken, de was doen en de planten water geven.”
Vijfduizend liter
Er wordt een tank met een inhoud van vijfduizend liter ingegraven. Daarin wordt het regenwater opgevangen. Binnen staat een pomp die in eerste instantie een stortbak van honderd liter voor de helft vult. De overige vijftig liter wordt met een handpomp gevuld. Dat is voor het gevoel van autarkie en de nodige lichaamsbeweging.
De voorziene plek voor de tank is een strook grond naast het huis. Daar waar de auto staat.
“Eerst een gaatje graven,” vertelt Jan als de foto’s passeren.
Een enorme hoeveelheid zand komt vrij. Mooi wit zand. Buurbewoners bouwen subiet zandbakken in hun tuin en vullen, met de zegen van Jan, hun kruiwagens.
Gerrit Box, van Kilian Water, had het project aangenomen. Hier is hij deep down. En met de lepel van de kraan als lift komt hij weer boven.
Een cilindrische betonnen bak wordt in de kuil gehesen. De bak is zelf (ook) vijfduizend kilo zwaar. Net als al het water als hij vol is. Dus al met al maakt de hoeveelheid weggeschept zand, plaats voor iets van tussen de 5.000 (leeg) en 10.000 kg (tank boordevol).
De chauffeur navigeert met een bedieningspaneel de kraan.
Bijna erin, maar dan…
Jan vertelt: “De kraan van de vrachtwagen was niet lang genoeg en dat resulteerde in een ongecontroleerde beweging van de hefarm. De bak sloeg de gres rioolbuis kapot. Ik had ze nog zo gewaarschuwd.”
“Riool gerepareerd en een half uur later konden we weer verder. We hadden toch nog een enorme graafmachine staan. Die kon de betonnen bak ook in zijn graf hijsen. Zei de machinist.”
Nu dus de kraan met de gele arm.
“Daar gaat ie al weer. Als deze kolos tegen het huis was geslagen was ‘t gebeurd geweest,” vertelt Jan. “Met het huis,’ voegt hij er luchtigjes aan toe.
Ook de was ermee doen
“Er moet nog een aantal zaken gebeuren. Ik heb op Marktplaats vijf handpompen gekocht. De handpomp komt in het toilet zodat je het ene nodige met wat lichaamsbeweging kunt verenigen.” Boven de wc hangt immers dat vat van honderd liter.
“Dat is een mega-stortbak. Goed voor een paar dagen ‘storten’,” lacht Jan. [MM: Eerder een kleine watertoren, denken wij.]
“Zo zijn we voorzien van grijs water voor het toilet beneden, om de was te doen en het water geven in de tuin.” Want op dezelfde leiding wordt een aansluiting gemaakt voor de wasmachine en de slang naar de moestuin.
Honderd kuub per jaar
“Wij gebruiken met ons tweeën circa 100 kubieke meter water per jaar. Dat is met alle toeters en bellen van belastingen, heffingen en omslagen ruim € 320. Als we tezamen tien keer per dag naar de wc gaan, verbruiken we 100 liter water per dag. Dat is per jaar pakweg 25 m3.” (Wikipedia spreekt van 37 liter water per persoon per dag voor toiletdoorspoeling, dat is 27 kuub voor twee personen per jaar.)
Die directe besparing bedraagt dus ca. € 75 per jaar. Voor een moestuin is dat lastiger in te schatten. En meer weersafhankelijk. In 2011 zal er weinig water zijn gegeven. Op het Internet variëren de schattingen van 2 m3 tot 4 m3.
“In de zomer van 2009 hebben we ongeveer vijf kuub water over de tuin gegooid,” zegt Jan.
De totale besparing bedraagt vanaf nu dus minimaal € 85 per jaar.
Rendeert het?
Jan is goed voor het milieu. En onafhankelijkheid heeft zijn prijs. Volgens Wikipedia wordt gemiddeld per persoon per dag zestig liter per dag aan wc, kledingwas en overig (bijv. tuin) gebruikt. Dat is voor een tweepersoons huishouden 120 liter. Is ca. 45 kuub. Dus wat Jan van plan is, bespaart al € 135 per jaar. Bij een gelijkblijvende situatie (prijs en heffingen) is de investering in pakweg 25 jaar terugverdiend.
Stijgende waterprijs
Maar gelukkig: de waterprijs zal de komende jaren alleen maar stijgen. Vanwege de zuivering die geavanceerder moet worden omdat de vervuiling geniepiger wordt, vanwege het vervangen van leidingen en riolen. En natuurlijk het stijgen van het zeewaterniveau.
En we zijn er nog niet: het water kan misschien ook worden gebruikt om te douchen en misschien ook wel om te koken.
“En ik ben aan het onderzoeken of je regenwater kunt drinken als je het filtert,” zegt Jan. Kijk, dan komen we ergens.
UV-waterfilter
Het regenwater is namelijk donker en koel opgeslagen, een milieu dat voor de meeste bacteriën niet zo geschikt is – misschien wel voor Clostridium botulinum, die botulisme veroorzaakt, maar dan moeten er nog wel een paar extra specifieke omstandigheden gelden (zuurstofarm, lauw water, eiwitten erin – dode dieren). En voor de zekerheid kan het nog met een UV-waterfilter worden gezuiverd. Die investering is een paar honderd euro. Maar dan kan de hele familie vrijwel zonder leidingwater. En dat spaart nu dan al € 320 per jaar.
In dat geval gebruiken Jan en zijn geliefde het water ook om zichzelf te wassen en de afwas te doen. Dan is de besparing pakweg 120 liter p.p.p.d. Is voor de twee personen bijna 88 m3 p.j. is € 260 p.j. De terugverdientijd is dan 18 jaar (bij gelijkblijvende prijs en heffingen)
De volgende stappen
De volgende stappen in de loskoppeling van de nutsvoorzieningen zijn:
De zonneboiler als voorverwarmer van de energiezuinige ketel en hotfills voor wasmachine en vaatwasser. En dan nog de zonnepanelen. [MM: Maar dan ook zelf de energie opslaan in accu’s of op andere wijze en niet, zoals wij, het openbare lichtnet als batterij gebruiken, Jan!}
Lees verder Regenwater voor wc en was – deel 2
Wij, Liesbeth en ik, zijn er helemaal voor om regenwater te gebruiken. Doen het nu zelf al 6 jaar met veel succes. We hebben een opslag capaciteit van 30 m3. Dat is 10 m3 voor de WC’s van drie appartementen, 10 m3 voor de groentetuin en potplanten en 10 m3 in een oude nog werkende put als reserve.
Een opmerking wil ik maken over de hotfill van de wasmachine en de vaatwasser. Ook wij gebruiken voorverwarmd water. Houdt er bij installatie rekening mee om een thermische kraan tussen te plaatsen. Sommige machines reageren niet zo goed op water dat warmer is dan 50 – 55 graden.
Groeten Han
Dus de gasten van Casa Calénc trekken de wc door met wc water. En dan ook nog een serie zonnepanelen. Een heus ecologisch landgoed daar.