3 – Geen kleefkruidkwekerij

11 november 2012 – De ontwerptekening is klaar. Bomen en struiken worden verwijderd om plaats te maken voor meer functionele beplanting. We willen deze maand nog essentiële bomen planten.

Tegenvaller

Natuurlijk, we kunnen het ook zelf, maar voor een project als dit is het leuk om met meer partijen samen te werken.

Het blijkt dat landschaps-c.q. tuinarchitectuur en permacultuur onverenigbaar zijn. De adviseurs op het gebied van 'eetbare bostuin' hebben zich na het eerste kennismakingsgesprek teruggetrokken. De namen, zoals die voorkwamen in deel 1 en deel 2 hebben we op hun verzoek verwijderd dan wel in X veranderd. Lees hier meer over de culture clash. Misschien dat er iemand is die in dit gat wil springen en wil meedenken?

Nee! Geen kleefkruidkwekerij!

Op 28 oktober presenteerde Buro Harro het plan. We waren benieuwd en enigszins bevreesd. Want Harro zelf leek na het oriënterende gesprek helemaal op de toer van de inheemse eetbare planten, zoals die bijvoorbeeld in het boek 'Eten en Drinken met Wilde planten' van Laurette van Slobbe voorkomen (Uitgever: Hof van Twello). Hij had op 8 augustus in NRC Handelsblad het artikel 'Red met uw stadstuin de bedreigde natuur' gepubliceerd, over zeldzame Nederlandse planten die men, om ze te behoeden voor de ondergang, het best in tuinen kan zaaien. Ja. Leuk, maar dat willen we niet. We willen een ècht eetbare tuin en daarin mogen ook niet-inheemse planten in. Verreweg de meeste planten in het boek van Van Slobbe wekken een hongergevoel op: Nee, niet dat het water in de mond loopt, maar vanwege de ogenschijnlijk geringe voedingswaarde. In veel gevallen zijn de planten geschikt om thee van te trekken of 'de jonge blaadjes in salades'. Niets mis mee, maar zo komt Jan Splinter niet door de winter.

Influisteren

"Ik wil geen kleefkruidkwekerij," fluisterde ik René van Seumeren, die werkt bij Harro en mee-tekent, daarna een paar maal in. "Look zonder Look, hondsdraf, knopkruid, zevenblad, witte, gele en paarse dovenetels, al die meuk groeit hier al. Het is wel de bedoeling dat het een werkelijk voedzame tuin wordt volgens de principes van Martin Crawford."
René wierp tegen dat we toch ècht in of aan de natuur wonen; onze buurman is immers NatuurMonumenten Wolfhezer Heide. Maar hij begreep het.

Plan

Op 28 oktober was het zo ver. De definitieve schetsen voor de tuin werden gepresenteerd.

Zo moet het er van voren uit gaan zien. Op de achtergrond – voor de hoge bomenrij, dat dan weer wel – loopt de Utrechtseweg (N225).

Bij dit aanzicht loopt de Utrechtseweg onder aan de tekening. Dus boven deze tekst. Bovenaan is onze moestuin, de varkens, het bos en meer. Dat valt buiten de scope van dit project en is dus niet getekend.

Tuin met fruitbomen
De bongerd is er al. Maar de lob, rechts naar beneden wordt erbij getrokken. Thans is dit afgescheiden met gigantische coniferen en daarachter, in die kwab, onze keukenkruidentuin. Die verhuist naar het experimenteerveld in de moestuin (buiten de tekening), dat vanaf dat moment geen experimenteerveld meer is.

Eetbaar inheems bos
Oké, Harro en René hun zin, zullen we maar zeggen. Dit grenst dan ook aan de werkelijke natuur. Bramen en bosbessen hebben we al. Wellicht een jeneverbes erbij en dan kruidachtige gewassen.
"Wat is inheems eetbaar?" vroeg ik Harro, met het oog op de talloze exoten in de Nederlandse bossen.
"Alles wat nu en al tientallen jaren in het wild voorkomt," luidde zijn reactie. Helder.

Kruiden-bloementuin
We hopen dat een herborist (i.o.) ons hierbij wil helpen.
Die is eigenlijk het best te zien op de bovenste van de twee schetsen. Om het huis ligt grint. Voor het huis, tussen grint en tuin, is een langgerekt bed met prachtige  agapanthussen . Die moest blijven. Net als het oude ornament.
Het mosveld (gazon durven we het niet meer te noemen) wordt een kruidentuin in vier kwadranten met het ornament in het midden. We hopen op hulp van een herborist.

Permacultuurtuin
Hier is het allemaal om begonnen. Of het de juiste naam is, durf ik, gezien de  tegenvaller , niet meer te zeggen. Ik verwacht overigens niet dat de hele permacultuurkerk over ons heen gaat vallen wegens blasfemie. Maar dit wordt de eetbare bostuin, of, zoals we het liever noemen, eetbare parktuin – omdat 'eetbare bosrandtuin' niet lekker bekt.

Kappen en planten

Enkele forse taxussen (taxi?) moeten het veld ruimen…

… net als een enorme rhodondendron, pal langs de erfgrens. Hier komt 'eetbaar inheems bos'.

Groen en dunne takken worden meteen versnipperd. Goed voor de bodemverrijking. De iets dikkere – en te dun voor de kachel – worden straks gehakseld en voor de paden gebruikt.

En verder?

Nu, dat wil zeggen, november en zo lang het kan in december, willen we de belangrijkste bomen en heesters planten. Voor de rest zal de tuin nog een puinhoop zijn.
En we gaan de andere bomen, heesters en vaste planten selecteren. Ook de nutsplanten, die zorgen voor een voedselrijke bodem en voor voldoende dierlijk leven.

We gaan een planning maken. Vermoedelijk duurt de aanleg twee jaar.