Recepten met radicchio

Radicchio

Cichorium intybus var. foliosum
Radicchio, roodlof, rode sla (Nederlands); radicchio, Italian chicory (Engels); Radicchio (Duits); radicchio (Frans); apirrábano, apio nabo (Spaans); radicchio (Italiaans)

Radicchio - close up krop.jpgHistorie

Radicchio is typisch Italiaans en ook heel lang alleen Italiaans gebleven.  Het is een direct zusje of broertje van de witlof en groenlof. De Nederlandse naam roodlof duidt daar al op. Het feit dat in de meeste landen de Italiaanse naam wordt gebruikt, geeft eigenlijk al aan dat het buiten dat land een relatief nieuwe groente is. Tot ca. 1985 werd ze niet benoorden de Alpen verbouwd. En dat is eigenlijk wel raar, als men het vergelijkt met andere oude groenten.

File:Naturalishistoria.jpgDe Romein Plinius de Oudere schreef er al over in zijnNaturalis Historia. Hij roemde de effecten op de gezondheid. Zo zou radicchio het bloed zuiveren en een middel tegen slapeloosheid zijn. In de 15e eeuw begon de heuse teelt van de radicchio en dat gebeurde in de regio rond Venetië, Veneto. De Radicchio Rosso di Chioggia stamt al uit die tijd en komt van het Veneto eiland Chioggia. De Radicchio Rosso di Treviso en Radicchio Variegato di Castelfranco worden als typisch regionale producten beschouwd en zijn in Italië gezegend met de ‘indicazione geografica protetta’ (IGP). Ergens rond of na 1970 begon men vanuit Italië de radicchio te exporteren.

Culinair

Radicchio - schone kroppenIn onze streken wordt de licht bittere radicchio meestal gemengd met sla (lactuca). Maar ze kan ook worden gestoofd of in risotto worden verwerkt.
Verwijder het lelijke (bruine) buitenste blad. Spoel de krop af en als ze rauw wordt verwerkt: de bladen eraf trekken en net als bij sla, in kleinere stukken scheuren.
Als radicchio wordt gesmoord of gestoofd: doe dit kort.

Bewaren

Laat zo lang mogelijk in de tuin. Als de radicchio lelijk wordt, het buitenste blad verwijderen en in de koelkast bewaren. Daar kan het enkele weken toeven.

Voedingswaarde

Per 100 gram, rauw:
caloriën erg laag: 23 kcal
water 93,14 gram
mineralen redelijke hoeveelheid: calcium 19 mg, fosfor 40 mg, kalium 302 mg, natrium 22 mg en ook ijzer (0,57 mg), zink (0,62 mg), koper (0,34 mg) en mangaan (0,14 mg)
vitamine A bèta caroteen: 16  µg
vitamine B folaten (v/h B11), 60 µg
vitamine C 8 mg
vitamine E 2,26 mg
vitamine K 225 µg
zeaxanthine dit is een gezond goedje dat veroudering van de ogen tegengaat: tezamen met luteine maar liefst 8832 µg, oftewel bijna 9 mg.

Een behoorlijk gezonde groente, kunnen we wel vaststellen.

Natuurlijk met E163
De rode kleur dankt de radicchio (niet de Castelfranco-variëteit) aan anthocyaan. Dat komt ook voor in rode kool en zorgt ervoor dat in de herfst de bladeren rood worden. Anthocyaan = E163. De licht bittere smaak komt van lactucopikrine, vroeger intybine geheten. De smaak is het best bij rauwe radicchio merkbaar.


Teelt

In tegenstelling tot witlof, dat wordt ingetafeld om kroppen te vormen, vindt de teelt van radicchio gewoon buiten plaats.

Zaaien mei/begin juni terplekke, in bakjes en dan verspenen of in perspotjes.

Radicchio - jong plantje.jpgJonge planten moeten warm (> 16o C) worden opgekweekt. De oogst valt van medio herfst tot in de winter. Een teeltperiode van 11 weken of langer is normaal. Dus zaai op tijd, doch niet te vroeg. (Dan bestaat de kans op schieten door koude.)
De variëteit Verona kan in juni/juli worden gezaaid; ze wordt pas het volgend voorjaar geoogst.
[2] Geeft aan medio juni/begin juli. Onze ervaring is dat dat soms te laat kan zijn en dat als de koude komt nog geen fraaie kroppen zijn gevormd.

Uitplanten indien perspotjes: als er wat blad is gevormd
Oogst oktober en later (volgend voorjaar)

Vorst – wintergroente
Radicchio is enigszins vorstbestendig. Tot plm -50 C. De buitenkant kan er door koud en nat weer best wel rottig uitzien. Maar als u dat wegneemt, blijkt daaronder nog een fraaie krop schuil te gaan.

Radicchio di Treviso/Verona
Zij leveren voor de winter géén bruikbare krop. De plant vriest in de winter kapot, maar het volgende voorjaar lopen de wortels uit en kunt u kropjes oogsten. (Dek in de winter de planten af met stro.)

Plantafstand: 30 cm in de rij; 30 cm tussen de rijen.

Water: Geen bijzonderheden


Bemesting

Matig met stikstofmest.


Bodem & standplaats

Radicchio - in de moestuinAlle grondsoorten. Maar wel zon om rood te kleuren.


Rassen

Er zijn er veel, waaronder “onze” witlof en groenlof. Maar wat wij in de Noordelijke landen onder radicchio rekenen zijn:

 

r. rosso di Treviso (Verona) spitse, rode, witlofachtige krop
r. rosso di Chioggia ronde, rode dichte krop; kropsla-achtig
variëteiten: Vesuvio, Palla Rossa, Rubello, Cesare, Otello.
r. variegato di Castelfranco groen gespikkelde ietwat losse krop (lijkt op sla Bunte Forellenschuß)

Zaadteelt

We hebben het niet geprobeerd. Maar als je witlof kunt laten schieten en het zaad ervan oogsten, waarom dan niet bij deze? Zie bij witlof.

Ziekten en belagers

Zie bij witlof; in slechte, regenachtige nazomers wil de radicchiokrop rot vertonen.

Literatuur: [1] Food Plants of the World; [2] Handboek Ecologisch Tuinieren; [3] Planten voor Dagelijks Gebruik; [4] Groente & Fruit Encyclopedie; [5] Wikipedia 23-05-2010; [6] The Oxford Companion to Food; [7] USDA National Nutrient Database for Standard Reference

Plaats een reactie