De meest belangrijke landbouwgewassen worden potentieel bedreigd omdat in meer dan de helft van de gevallen zaad van hun wilde verwanten niet wordt bewaard.
Op 22 juli 2013 gepubliceerd onderzoek[i] toonde aan dat er bij de vele zaadbanken over de wereld blinde vlekken bestaan: van sommige groenten en landbouwgewassen blijkt van hun oervormen (wilde verwanten, crop wild relatives) geen of nauwelijks zaad te worden bewaard. Negenentwintig van de voornaamste gewassen werden bekeken, waaronder rijst, tarwe en aardappelen. Zaad van ongeveer 245 van de naar schatting 455 wilde verwanten ontbrak in de zaad- c.q. genenbanken.
De top vijf, dus het meest kwetsbaar, wordt gevormd door:
1. Aubergine
2. Aardappel
3. Appel
4. Zonnebloem
5. Wortel
Oerwortel?
Van deze o zo belangrijke gewassen heeft de mens over de hele aarde verzuimd voldoende "oud zaad" te bewaren. En dan te bedenken dat de markt, op zoek naar vergeten groenten, ruimschoots wordt bediend met de oerwortel. Tja. Het is dus maar wat we willen geloven.
Natuurlijk wordt er wel her en der zaad van een wilde variant bewaard, maar deze oergroenten verspreidden zich ook op natuurlijke wijze over (delen van) de wereld en ontstonden c.q. overleefden her en der natuurlijke varianten met "afwijkingen".
De landen waar de wilde verwanten het meest worden bedreigd, zijn o.a. Bolivia, China, Ecuador, Ethiopië, India, Kenia, Mexico, Mozambique, Peru en Zuid-Afrika.
De wilde familie van de wortel komt voor rond de Middellandse Zee, westelijk Europa en het Midden Oosten. 81% Van de 21 wilde verwanten staat hoog op de lijst om te worden vezameld (rood, geel, groen en lichtblauw).
Ook in onze Westerse wereld
"Het onderzoeksresultaat was verrassend,"zegt Jane Toll, project manager bij Global Crop Diversity Trust. "In sommige streken van Australië, Europa en Noord-Amerika moet zaad van de oervormen van onze gewassen net zo nodig worden verzameld als in gebieden in Afrika, Azië en Zuid-Amerika. We willen ervoor zorgen dat de wereld toegang krijgt tot alle wilde genen. Die hebben het in zich om opbrengsten te verhogen, meer weerstand tegen ziekten en plagen te verhogen en gewassen meer bestand te maken tegen extreme temperatuurswisselingen."
De negenentwintig voornaamste voedselgewassen ter wereld zijn: Afrikaanse rijst, alfalfa; appel, aubergine, Bambara aardnoot, banaan, gerst, tarwe, boterbonen, wortel, kikkererwten, gewone boon, oogboon, tuinbonen, vingergierst, lathyrus erwt (lathyrus sativus), linzen, haver, erwt, parelgort, struikerwt, weegbree, aardappelen, rijst, rogge, sorgo, zonnebloem, zoete aardappel en wikke (vicia sativa, common vetch).
Doorgeschoten industrie
Website Crop Wild Relatives met het onderzoeksverslag
SciDivNet
[i] De studie is uitgevoerd door het International Center for Tropical Agriculture onder auspiciën van Global Crop Diversity Trust en Kew's Millennium Seed Bank.
