Cacaoschillen

Cacaoschillen zijn de vliesjes van de cacaoboon, dat feitelijk gewoon een pit is van de cacaovrucht. Dit overblijfsel van de cacaoproductie wordt vaak in tuincentra in zakken aangeboden. Maar wat is de waarde voor de tuin?

Ze worden ook wel cacaodoppen genoemd, maar dat is onjuist. Denk aan het vliesje van een doppinda. Dat is de cacaoschil. Het zijn de zaden van de cacaovrucht en dat is geen noot, dus er is geen dop. En als er al een dop zou zijn, is het de geopende peul.

In de landen met cacaoteelt (20 graden noorderbreedte en 20 graden zuiderbreedte van de evenaar) worden de lege cacaovruchten gecomposteerd en weer bij de bomen gelegd. Maar de vruchten hebben we niet in de Westerse landen. Wel worden de gefermenteerde en gedroogde zaden, de cacaobonen, geïmporteerd.

Cacao kan honden doden

Honden houden van chocolade. De cacao worden na het roosteren gebroken en gewand – de vlies wordt eraf geblazen.
De cacaoschil heeft dus al in bepaalde mate de smaak en geur van chocola. Een beetje hond kan bij het eten van 150 gram pure chocola overlijden. Dat komt door de theobromine. Een reep pure chocola bevat ca 15 mg/gram. Cacaoschillen ca.10 mg/gram. We lazen dat 100-250 mg per kg lichaamsgewicht (van de hond) dodelijk kan zijn. Dus een beetje hond van 30 kg (labrador) kan pakweg 4,5 gram theobromine aan (we gaan dan uit van 150 mg/kg hond). Een reep van 100 gram chocola bevat 1,5 gram, dus drie repen van 70% kunnen dodelijk zijn.
Voor cacaoschillen is dat iets meer, maar houd het veiligheidshalve ook op 300 gram.

[1] Houdt het percentage van theobromine in cacaoschillen tussen 0,721 en 0,981. Dus 100 gram bevat 0,85 gram = 850 mg theobromine. De hond van 30 kg kan, als gezegd, 4,5 gram aan. Dus dat zou ruim 500 gram cacaoschillen betekenen. Dat is wel flink dooreten.

Voor de mens

Er wordt thee van gemaakt. Zit vol met magnesium, antioxidanten, fenolen en plantensterolen – die blokkeren de opname van cholesterol. Maar, zo denkt men, ook andere belangrijke voedingsstoffen. Plantensterolen zitten in margarine. Enfin, de thee wordt voor grif geld verkocht.

Tegen slakken

Strooi rond bijvoorbeeld hosta’s een ring cacaoschillen. Of de cacao het werk doet of het feit dat het nogal droog spul is, dus onaangenaam voor de slak, is onduidelijk. Maar het werkt. We lezen dat na een of twee keer wateren, de laag een korst vormt. Ook of juist met name dit vinden de slakken niet fijn.

Tegen katten

Honden houden ervan, katten niet. Dus cacaoschillen weerhoudt de kat ervan om de (moes-)tuin als kattenbak te gebruiken.

Bodemverbetaar mulch

Wordt ook wel eens ‘the sunshine of Africa’ in de tuin genoemd. Of je daar blij van wordt, is een andere vraag. In het algemeen is er niets op tegen om cacaoschillen in de toplaag van de grond te mengen. Het houdt vocht vast en brengt wat zuurstof in.

Het is gortdroge stof: ca 88% droog en 9% vet (cacaoboter). Voor de tuin is het een bodemverbeteraar en houdt veel vocht vast. Een laag van 4 à 5 cm (we lezen ook 2 cm en 8 cm) belemmert de groei van onkruiden. En het staat ook fraai, vindt men. Als het droog is, kan het wel makkelijk wegwaaien. Maar dat geldt voor meer mulchmaterialen. Dus meteen even nat maken.

Na enkele dagen moet er, aldus [6], een wit fluwelige laag ontstaan. Dat is een goed teken. Of het tegendeel ook waar is, staat open. Na een half jaar gewoon in de bodem mengen. Nu hebben we zelf in 2018 cacaoschillen toegepast tussen de ontluikende bonen, maar eerlijk gezegd niet gelet op wit fluweel.

50 liter (5,5 kg) is goed voor pakweg 2 m2 en kost ca. € 10,00. Niet BIO.

Chemicaliën

Op veel cacaoplantages wordt met bestrijdingsmiddelen en kunstmest gewerkt. Nu is de cacaoboon het zaad van de cacaovrucht. In hoeverre die, en dan met name het vliesje, bezoedeld is met chemicaliën is onduidelijk.

Als bemesting (voeding voor de aarde)

Cacaoschillen worden dan meest in samengestelde meststoffen gebruikt. Het gehalte aan stikstof (N) is vele malen hoger dan in houtsnippers of zaagsel. Het bestaat uit 80% droge stof c.q. 95% organisch materiaal. De analyses die wij aantroffen verschillen enigszins. Maar dit is het gemiddeld beeld:

Cacaoschillen zijn een trage meststof. N:P:K = 3:1:3 soms 3:1:6. Dus uitstekend voor knollen, wortels en kleinfruit. In 2013 doet WUR onderzoek naar alternatieven voor fosfaatrijke organische mest. Men spreekt dan over cacaoschillen als deel van de fosfaat-arme organische materialen. Dat verklaart de lage P van 1

De pH = 5,8, dat is licht zuur. Voor de tuin is 5,5 tot 6,5 wenselijk. Turf, wat we liefst niet meer in tuinaarde zien, is 4 tot 5,2. Dus zuurder.

C/N=14. C/N is de koolstof – stikstofverhouding. Het zegt iets over de samenstelling van het materiaal. Algen zitten (ruim) onder de 10, planten op aarde kunnen ruim boven de 20 uitkomen. Bij composteren is 30-35 of lager goed. Hoe hoger, hoe trager composteren. Daarom moet een composthoop met voldoende groen en bruin worden opgebouwd. Dus de composteerwaarde van cacaoschillen is uitstekend.

Het is rijk aan mineralen. Calcium 3,2 mg/gram, fosfor 3,9 mg/gram; kalium 23,7 mg/gram; koper 35 μg/gram; ijzer 493 μg/gram en kennelijk ook magnesium.

Biogas

In 2011 is er in Ivoorkust een project uitgevoerd om uit cacaoschillen biogas te maken. Een installatie betaalt zich in vier jaar terug. (Kijk hier en dan wat naar onderen scrollen.)

[1] The composition and feeding value of cocoa shells, G. Scott Fowler, University of Massachusetts Amherst, 1914; [2] The Comparison of Wood Chips and Cocoa Shells Combustion; [3] INRA-CIRAD-AFZ feed tables; [4] Chocolate University Online; [5] Dacam Trading; [6] Nature & Garden