Als de nachttemperaturen onder de tien graden daalt, rijpen tomaten niet meer; sterker nog: ze bederven. Dus wat te doen met die mooie na-oogst die er hangt? Drie tips en kunnen we groene tomaten eten?
Leestijd: 3 minuten
Inhoudsopgave
Wacht niet te lang
Het probleem speelt het eerst bij hen die tomaten buiten telen – als dat al succesvol is en ze niet vanwege de vocht ten prooi zijn gevallen aan fytoftora (blad krijgt vlekken en vergeelt, de tomaten worden plaatselijk bruin en steeds bruiner)
Deze soort schimmel – het is het niet – geniet van koude en nattigheid. Dus houdt in de nazomer de kas gesloten, opdat ook vochtige lucht zo veel mogelijk buiten blijft.
In de kas (serre in Vlaanderen) speelt dit eerst vanaf midden oktober. Maar wacht niet te lang met oogsten.
Alleen groene tomaten die al (enigszins) volgroeid zijn komen in aanmerking om te worden gered. Erg jonge tomaten gaan verloren omdat ze nog te weinig vocht bevatten.
1. Plant in zijn geheel oogsten
Enkele bronnen raden aan de plant in zijn geheel te oogsten (kort boven de grond afgesneden of met wortels en al) en binnen ondersteboven ophangen of op een rek, in een lichte, onverwarmde ruimte (maar dus wel boven de 10oC) te laten drogen c.q. narijpen. Neem het blad weg. Licht is niet per se noodzakelijk, want tomaten rijpen door temperatuur. Maar licht of zon op de plant verwarmt ook de vrucht.
2. Plukken en een appel of banaan
Pluk de tomaten met een flink stuk steel. Dat geeft smaak. Leg de groene tomaten naast elkaar, zonder dat ze elkaar raken. Op papier. Leg er een rijpe appel of banaan tussen. Deze scheiden ethyleen af, hetgeen de rijping bevordert. Leg er dan wel een papier over om dit gas niet meteen de volle ruimte in te laten vliegen – geen plastic, om schimmelen te voorkomen.
Een ander zegt dat u het best elke tomaat in krantenpapier kunt inpakken en dan – met een appel – in een van gaten voorziene plastic zak of tas kunt doen.
Als u veel groene tomaten heeft, kunt u ze in koelere (maar wel 15o C of meer) en warmere ruimten leggen. Dat spreidt de rijping.
Zorg voor een hoge luchtvochtigheid (boven 80%). En ook hier is geen licht nodig.
3. Onder een aardewerk pot
Hiervoor is een römertopf of tajine geschikt. Deze vooraf enkele uren in water leggen, zodat het aardwerk door en door nat is. Leg de tomaten in de schaal en zet in het midden een kommetje water. Het deksel erop en in de woonkamer zetten. Dan worden ze snel rood en smaken ze alsof in de zon gerijpt.
4. Opeten of niet?
Groene tomaten bevatten (alfa-)tomatine en solanine. Het eerste zou niet zo erg zijn het tweede is giftig. Interessant is dat de Nederlandse Wikipedia tomatine over een kam scheert met solanine en dus als schadelijk typeert. De Engelstalige Wikipedia benadrukt de gezondheidsaspecten en rept niet over giftigheid. De Duitse Wikipedia zegt ongeveer niets.
Dus men weet eigenlijk niet of tomatine minder of net zo schadelijk is als solanine. Wel bekend is dat het door verhitting of koken niet verdwijnt.
Van 25 mg solanine krijgt de mens hoofdpijn, buikpijn en last van de darmen. 400 mg kan dodelijk zijn. Het maximale gehalte aan solanine dat in een tomaat is gemeten is 32 mg. Als dit een brandywine of mortgage lifter was, is die gemiddeld 400 gram. Dus u valt pas dood neer als u er vijf kilo van eet. Doch u kunt zich ook afvragen of het verstandig is om een klein beetje (dus enkele tomaten) ervan te eten. Fried Green Tomatoes is een leuke Amerikaanse film, maar ook een smakelijk recept.
wij bewaren de laatste oogst, groene tomaten in een doos op kamertemperatuur (in het donker dus). Langzaam worden er dan elke keer een paar tomaten rijp….
Hallo Joop,
dat ga ik dit jaar ook maar eens proberen. Leuk je hier tegen te komen. Jessy
Mijn moeder is opgegroeid op een kwekerij in Duitsland. Bij hun was het heel gewoon om jam/chutney van de groene tomaten te maken. Wellicht dat er ergens op internet nog een recept te vinden is?
Ik heb ook chutney gemaakt van groene tomaten,het recept had ik van Google..ik denk van Diana’s Moestuin.
De Italianen hebben diverse goede bestemmingen gevonden voor groene tomaten.
Ze maken er bijvoorbeeld een heerlijke confiture van. Dat smaakt uitstekend bij kaas en vlees.
Ook kun je groene tomaten frituren (pomodori verdri fritti), inleggen in olie (pomodori verdi sott’olio) of inmaken met azijn (pomodori verdi sotto aceto. Er saus van maken kan ook.
Hallo, ik heb zèlf vroeger chutney`s gemaakt van groene tomaten, mij er niet bewust van dat dit giftig is. Dat is zo`n goede 30 jaar geleden, en ik leef nog……….. ra,ra, hoe kan dat…………. dus van dat gif geloof ik eigenlijk niet veel van.
De tip van Joop vindt ik erg mooi, badankt Joop.
Ik denk dat we in de tekst de giftigheid al enigszins luchtigjes schetsen. Een beetje gif eten kan geen kwaad en is soms zelfs heilzaam.
Ik herinner me uit mijn jeugd een kinderboekover Het kleine huis (op de prairie?) waarin de moeder van het (arme) gezin van de groene tomaten jam maakte. Dat speelt in het begin van de 20e eeuw of eind 19e. Ik ga dat boek eens opzoeken!