Ja, ja, ja yacon

Begin dit jaar plantten we het Zuid-Amerikaanse knolgewas yacon. Het resultaat mag er zijn. Een zeer makkelijk gewas met veel grote, frisse knollen. Een enorme oogst. We geven een kort overzicht van onze eerste teelt.

Op 25 december 2016 hebben we de volledige plantbeschrijving afgerond. Lees hier zo ongeveer alles over yacon.

Andere namen zijn appelwortel of Boliviaanse zonnewortel. Wij prefereren de originele naam yacon. Dat klinkt gewoon goed.

Op de Groenmoes Markt kochten we een plant, d.w.z. een steel met een serie broedbollen er aan (betere naam: vegetatieve knollen). Het advies luidde deze te planten, als de broedbollen zijn uitgelopen ze af te breken en dan uit te planten. We hebben ze vervolgens in potten voorgetrokken en na de IJsheiligen uitgeplant. Ruim na de IJsheiligen. Want yacon verdraagt geen vorst.

---

Forse plant

---

Yacon (Smallanthus sonchifolius) kent geen noemenswaardige ziekten of belagers, voor zover thans bekend. Ze heeft behoefte aan een vruchtbare grond.

We hebben de yacon geplant op het bed waar in ons wisselteeltschema normaliter aardappels staan. Het jaar ervoor groeide er wortelgroenten. Het bed was toen nauwelijks bemest, maar had wel een gift kali (houtas) gekregen.

---

Dahlia of bataat

Volgens een artikel in Seizoenen, nr 4, 2011, maakt yacon de knollen pas aan na 21 september. Dat betekent dat die forse knollen in één maand zijn ontstaan. Ze lijken op dahliaknollen of, eens geplukt, hebben ze iets weg van een zoete aardappel (bataat).
Een beetje knol is wel 20 cm lang en heeft een diameter van 7 à 8 cm.

Yacon verdraagt absoluut geen nachtvorst. Na een ietsiepietsie onder nul rond 21 oktober was het blad meteen aangetast. De dinsdag erop hebben we de knollen geoogst.

 

 

---

Vegetatieve knollen

Op de foto hieronder is het goed te zien. De plant kent ook andere knollen, namelijk waarmee zij zich voortplant. Dee zogeheten vegetatieve knollen.
Deze zitten aan de steel. Ze hebben ogen, waar een nieuwe plant uit groeit. Volgend jaar. Één plant kent rondom een zes tot tien van die knollen.

We hebben een aantal planten, met een pakweg 10 cm steel en ontdaan van de consumptieknollen,  opgepot. En een aantal ingekuild. Alles wordt koel en vorstvrij gehouden. Eens zien of overhouden in pot makkelijk gaat.

---

Bewaren

De knollen worden koel en droog bewaard. Naar verluidt worden ze zoeter als ze eerst nog een week of wat, nog aan de gerooide plant in de zon blijven liggen. Maar ja, dat is dan ook de nachtvorstgoden verzoeken. Wij bewaren ze in een ton in de kelder: koel en donker. Inkuilen kan ook.

---

Eten

De yaconknol kan rauw en in warme gerechten worden gebruikt. Rauw is het fris, knapperig, ietwat zoetig en waterig. Yacon betekent in de Inca-taal ‘water wortel’. In het Nederlands is de naam appelwortel in omloop, omdat het net een (flauwe) appel lijkt.
In Zuid-Amerika wordt er ook siroop van gemaakt. Goed voor diabetici, want het bevat geen sacharose, maar net als de aardpeer inuline.
Yacon teltniet veel calorieën. Het kan daarom ook een goede vervanger zijn van de aardappel. Echter, bij koken of bakken wordt het nauwelijks zacht. Dus een stamppotje met yacon… probeer het eens.

Hier vindt u enige recepten

De geschilde knol kan, net als bij andere knol- en wortelgewassen verkleuren. Dus een beetje citroensap houdt het wit. Voor gebruik in allerlei gerechten heeft yacon de eigenschap smaken op te nemen. Dus ideaal om even te marineren.

Wij hebben yacon gecombineerd in een wokgerecht met het bittere groenlof en reepjes runderlever, we hebben een roodlof (radicchio) salade gecombineerd met reepjes yacon, walnoten, blauwe kaas. En zo kan in een waldorfsalade de appel door yacon worden vervangen. De knol biedt legio mogelijkheden.

In de komende tijd werken we aan een meer uitgebreide plantbeschrijving.