Overwinteren van wortelen en knollen

Wortels, bieten, knolselderij, schorseneren, haverwortels en ongetwijfeld nog een paar, zijn winterkost. Enkele van deze groenten zijn niet winterhard, andere wel, maar het is lastig oogsten als de grond hard bevroren is. 
Groenten bewaren het best in een koelcel waar de luchtvochtigheid ook nog eens goed is geregeld. Maar dat is voor velen onhaalbaar c.q. onrealistisch.

Root Cellaring

De volgend beste koelkast is de aarde. Vanouds worden allerlei groenten ingekuild. Geïnspireerd door het boek Root Cellaring hebben wij alweer jaren geleden een gat in de grond gemaakt. Daarin bewaarden wij onze wortels en knollen.

Kelder

Toen in 2007 de kelder onder het nieuwe huis klaar was, besloten we de wortels en knollen daar te bewaren. In kisten en bakken met klam zand. Maar de kelder is droog en de temperatuur is minder laag dan we hadden gehoopt. Altijd rond de 12o C. Het vocht in het zand in de kisten zakt naar beneden en uiteindelijk verschrompelen de wortels. Of je moet regelmatig begieten, maar dan bestaat de kans dat de onderste wortels en knollen gaan rotten door de overdaad aan nattigheid. En telkens de grond in de kistjes verversen, gaat ons wat te ver. 

Gat in de grond

Dus dit jaar (oktober 2009) heb ik onze oude berging in de bosrand van onze tuin, weer in gebruik genomen. Een ingegraven kist van pakweg 120 x 60 cm en 80 cm hoog/diep. Met een deksel.

In 2018 waren de wanden van onze “kelder in de tuin” zo’n beetje doorgerot. We hadden daarentegen twee kunststof voertonnen: de bodem eruit gezaaid, gaten in de zijwanden geboord en die zijn nu ingegraven.

Andere groenten

Aardperen moeten haast wel in de grond blijven. Niet alleen omdat het er veel zijn; ze zijn lastiger te bewaren. Wij dekken een deel van het aardperenbed met stro af, zodat de grond eronder niet bevriest. Aardperen nodig? Stro wegschuiven en met kouwe klauwe wroeten in de aarde. Wortels kunnen een beetje vorst verdragen. Schorseneren e.d. kunnen wel vorst hebben. Die halen we op het laatste moment eruit. 

Zelf doen

• Graaf een gat van pakweg een meter diep. Leg onderin een vloertje van tegels of bakstenen. Grint is ook goed.
• Neem een kist of ton. Haal de bodem eruit of eraf. Zo zakt overtollig water naar beneden en kan door de stenen vloer weglopen.
• Zorg voor beluchting, d.w..z in een ton boor je veel gaten in de wand. In elk geval zo klein dat er geen muis door kan 🙂 Bij de kist hadden we een paar gaten geboord, daar een stuk tuinslang in gestoken die bovengronds uit kwam. Zo kan de aarde/compost/bosgrond in de ton vrij ademen.
• Zet de kist of ton in het gat, op de “vloer”
• De knollen, bollen en wortels die je vervolgens in de kist of ton legt, bedek je tussendoor en bovenop met bladaarde/compost/bosgrond.
• Wij doen kleinere groenten in netten (uiennet, sinaasappelnet) om de boel bij elkaar te houden. Anders graaf je je straks suf op zoek naar de laatste penen of bieten.
• Maak een goed deksel. Wij hebben een stuk bitumen op een plaat hout bevestigd, zodat er geen water in trekt waardoor het in een mum van tijd verrot is.
• Isolatie aan de onderkant van het deksel helpt, maar een lekkere laag bladeren erover isoleert ook goed.
• Bedenk: bij barre vorst bevriest aarde tot pakweg 20 cm diepte.

FAO

De VN-voedselorganisatie FAO heeft een leuk rapport op Internet staan over het bewaren van groenten en fruit na de oogst. Klik hier voor ‘Small-scale postharvest handling practices’. Het gaat over oogsttechnieken: kleinschalig betekent dus vaak met de hand. En het gaat over conservering. En over opslag…. en wat blijkt? Voor technieken in de (oude) Westerse wereld maakt men als bron gebruik van het boek Root Cellaring.

Aardige link

Vorstgevoeligheidstabel