Hoe word je 101? - De Tuinen van MergenMetz

VPRO’s Noorderlicht bericht over het resultaat van een wetenschappelijk onderzoek met resusapen, waaruit blijkt dat minder eten tot een langer leven leidt. Dit is niet nieuw, wel wederom een bevestiging.

In Nederland wordt de vrouw gemiddeld tachtig, de man zo’n vijfenzeventig jaar oud. In bepaalde gebieden van de wereld is het niet raar om honderd te worden. Hoe kan dat?

Twintig jaar op dieet

Aan de universiteit van Wisconsin (VS) heeft men een groep volwassen resusapen tussen de zeven en veertien jaar op dieet gezet. De beesten kregen 70 procent van hun normale dagelijkse portie apenvoer. De apen in de controlegroep kregen volledige maaltijden.

Na twintig jaar had het lang genoeg geduurd en maakte men de balans op. Ruim een derde van de apen uit de controlegroep – dus zij die normaal aten – was overleden aan allerlei leeftijdgerelateerde ziekten zoals kanker, diabetes of hart- en vaatziekten. De apen die op dieet waren gezet leefden langer. Daarvan was dertien procent overleden aan zo’n ouderdomsziekte. Nu is het verschil tussen ruim een derde en dertien procent ruim 20%. Niet gering. Één op vijf. Maar ja, twintig jaar hongeren…..

De algemene conclusie is dat door het hongeren het lichaam op een spaarstand gaat. Voor latere tijden, als er weer voedsel in overvloed is.

How to live to 101

In een op 19 februari 2008 uitgezonden BBC Horizon-documentaire met deze titel, zien we twee wetenschappers, Bradley en Craig, die plaatsen op aarde bezoeken waar een groot deel van de mensen ouder dan honderd wordt. De kijker wordt meegenomen naar Okinawa, Sardinië en Californië. (Deze documentaire is later ook door Teleac in Nederland uitgezonden.)

Stoppen met eten

In Ogimi op Okinawa werden de mensen heel oud, voordat McDonalds kwam. Het dieet bestond uit voornamelijk groenten en sojaproducten. Maar het grootste geheim was dat de mensen ophielden met eten terwijl ze nog honger hadden. Er was – van lang geleden tot het nog recente verleden – een beperkte hoeveelheid voedsel beschikbaar. Men was wijs, wist dat er morgen ook moest worden gegeten en at dus nooit te veel. Als norm hanteren de Japanners dat je voor 80% moet eten.
Dit gegeven komt overeen met het onderzoeksresulaat van de universiteit van Wisconsin. Echter ook op Okinawa kwam de Amerikaanse vloed; de hedendaagse bevolking eet welvaartsvoedsel. En dat leidt ertoe dat inwoners van Ogimi vandaag de dag dezelfde levensverwachting hebben als pakweg Amerikanen.

Op Sardinië worden zowel mannen als vrouwen ruim honderd. Van bepaalde families, echter. Daar eten en drinken ze erop los. Hier is sprake van een genetische “afwijking”. En in Californië bezoeken ze de plaats Loma Linda. Daar blijkt (een groot deel van) de bevolking te behoren tot de Zevendedagsadventisten. Deze mensen leven gemiddeld genomen vijf tot tien jaar langer. Zevendedagsadventisten drinken en roken niet en zijn vegetarier. (Zoals Antoinette Hertsenberg van TROS Radar of Marianne Thieme van de Partij voor de Dieren). Maar lang niet elke Zevendedagadventist in Loma Linda houdt zich eraan, maar wordt wel stokoud. Bottom line van de boodschap is, dat mensen die jarenlang de kerk bezoeken langer leven en (dus vermoedelijk) geestelijke rust hebben.

Tips

In BBC’s How to live to 101 geven wetenschappers en honderdjarigen ook tips voor een langer leven.

Dr Gary Fraser

1	Stop met roken
2	Eet groenten en weinig vlees (vleesconsumptie staat aantoonbaar in relatie tot hart- en vaatziekten en bepaalde kankers)
3	Vier à vijf keer per week een handje noten (aangetoond is dat noten goed zijn voor het hart – lees ook dit)
4	Vermijd alcohol, nog niet eens vanwege de gezondheidseffecten, maar vanwege sociaal gedrag, ongelukken en dergelijke.
5	Een consistent religieus leven heeft positieve effecten op het hart (minder stress door de impliciete berusting want “De Heer heeft het kennelijk zo gewild”)

Dr Ellsworth Wareham, hartchirurg op 94 jarige leeftijd:

1	Religieus leven geeft geestelijke rust
2	Hij is zelf vegetariër
3	Blijf bewegen
4	Gehuwden of samenwonenden leven langer, door de sociale, geestelijke steun die je elkaar kan geven.