Schmeckt mir ganz gut!

We kennen Roel van Kollem. Maar dan ook een beetje. Hij kookt heel graag, is actief binnen SlowFood en deed in 2018 een boekje over de kookkunsten van zijn (groot-)moeder het licht zien. Een alleraardigst boek met ruim zestig diverse recepten.

Na de vorige nieuwsbrief mailde Roel ons met de vraag of we zijn boek ook wilden recenseren. Tja, als Roel dat vraagt, kunnen we niet weigeren. We vermoeden dat het boek Bouillon van Jean Beddington de aanleiding vormde; het voorwoord in Roels boek is namelijk van haar hand. Roel heeft bij haar gewerkt.

Roels liefde voor alles wat met eten te maken heeft is enorm. Door de jaren heen hebben we soms culinair contact en blijft hij mij verbazen met zijn ontdekkingen,” aldus Jean Beddington

Roel van Kollem vervult met dit boek (ook) een verzoek van zijn moeder, die hem vroeg de recepten door te geven aan de kinderen. De familie Van Kollem kent een Joodse oorsprong – het is daarentegen geen Joods kookboek. Roel schrijft zelf dat zijn familie Dreitagejuden waren; ze vierden alleen de drie belangrijkste feestdagen en dat was het. (Net zoals de meeste christenen/katholieken vandaag de dag alleen nog Kerst, Pasen en Hemelvaartsdag vieren – al was het omdat het vrije dagen zijn.)
Het heten de recepten van zijn moeder te zijn, maar Roel schrijft zelf dat veel ervan afkomstig zijn van zijn grootmoeder, die in Duitsland was geboren.

Het boek is ingedeeld in negen hoofdstukken met daarbij behorende gerechten, zoals ‘Ontbijt en lunch’, ‘Voorgerechten’, ‘Eenpansgerechten’ enzovoorts. De meeste recepten kennen een klein commentaar. Het is niet typisch één keuken, maar het zwiert van Spaghetti à la Bolognese, via Zuurkoolrolletjes (Töltött káposzta), Andijviesalade met sinaasappel, Gebraden tamme gans, maanzaad gistgebak en paté naar het laatste, de Joodse gemberbolussen. Het is dus eigenlijk zoals bij de meeste mensen thuis wordt gekookt.

Ook al kan je op het Internet veel recepten opzoeken – je moet dan wel weten wat je zoekt. Roels boek daarentegen levert nieuwe inspiratie. Wij vouwden na eerste lezing al zeventien oortjes bovenaan de bladzijden: gerechten die we hoognodig eens maken moeten. Leuk boek voor weinig geld.

Een kookboek is een kookboek en telt dus recepten. Een recensie schrijven is dan zo gedaan. Maar dit boek roept allerlei associaties en herinneringen op. De inleiding is, in tegenstelling tot de inleidingen van veel andere boeken, leuk om te lezen – maar misschien komt dat omdat we Roel een paar maal hebben gesproken en zijn reputatie binnen SlowFood kennen. Dat maakt het automatisch persoonlijker.

“Schmeckt mir ganz gut,” is wat een tante van Roel zei. Tante kon ook behoorlijk koken, maar soms was het wat minder. Als er kritiek kwam, wuifde ze dat – ongetwijfeld tegen beter weten in – weg: ‘niet zeuren, het smaakt mij uitstekend.’

“Mijn moeder kookte zo min mogelijk met kant-en-klare ingrediënten. Één keer heeft mijn moeder tegen dat principe gezondigd. Ze had aardappelpuree uit een pakje klaargemaakt. Mijn broer en ik klaagden dat we het niet lekker vonden……”
Dit riep meteen de herinnering op aan de fietsvakantie die ik op zestienjarige leeftijd met twee vrienden maakte. We waren door Kees’ vader met de auto naar Vaals gebracht en fietsten daar de grens over, Duitsland in. Op de eerste camping maakten we aardappelpuree – voor het eerst uit een pakje. En voor het laatst. Maar al googelend zien we dat er vandaag de dag nog steeds Maggi aardappelpuree te koop is. Een klodder pap, voor 1,40 euro voor 4 personen. Nee, er gaat niets boven mooie kruimige piepers en een beetje stampwerk. En kilo kruimige aardappelen kost vandaag rond de 2 euro, en dan ook nog eens BIO.

Of gebruik de aardappels voor Reibekuchen, een gerecht dat Judith in april 2017 voor ons maakte. Zij had een heuse Reibekuchenrasp. Intrigerend vinden we Rote Grütze – “Een zeer Duits recept van de hand van mijn grootmoeder”. Er zit veel rood fruit in, het wordt een soort pudding en lijkt ons bijzonder smakelijk. Ik vrees dat we dan wel diepvriesfruit moeten gebruiken. Want kersen, aalbessen, frambozen en/of bramen zijn niet allemaal tegelijk rijp.

Maanzaad gistgebak is ook zo’n fraai recept. Ooit maakten we de Silezische Maanzaadtaart en sindsdien zijn we wel een beetje verslingerd aan maanzaad.

“Dat is de chocolademousse van mijn vader,” riep mrs. M uit, toen ze het recept voor hemelse modder zag. Er zit wel een klein verschilletje in, maar ook deze van Roel’s familie is ook zonder slagroom. En tenslotte hebben we nog een oortje gemaakt bij de viskoekjes. We hebben nog wat bacalhau (stokvis) in de vriezer, wat resten van Bacalhau à Alantejana. Genoeg voor koekjes.

Waarmee we maar willen zeggen hoe leuk het boek is. Herkenning en inspiratie!