Als het goed is, is er december weinig tot niets te doen. Hooguit klusjes die voor de vorst invalt gedaan moeten worden, maar dat is dus wachten. Minus één is eigenlijk geen vorst, de meeste groenten verdragen dat wel. In dit bericht een tabel met vorstbestendigheid.
Leestijd: 4 minuten
Inhoudsopgave
Tegen vorst beschermen
Omdat dit een klein rampjaar was – slakken, moeten we meer zeggen? – hebben we schorseneren, haverwortel, bieten en uit de grond gehaald en het was minder overdadig dan anders. Dus inkuilen was overdreven. Maar de aardperen, pastinaken, serifon, boerenkool, spruitkool, maar ook radicchio, groenlof en palmkool staan nog gewoon in de tuin . Die kunnen wat graden vorst hebben. Zo lang het niet extreem hard vriest houden deze groenten het goed en, vooral, ze zijn te oogsten (ooit wilden we met een bijzonder diner schorseneren eten, maar de grond was zo hard bevroren dat we ze er niet uit kregen).
Vorstgrens groenten
| Gewas | hardheid | oogtsperiode |
| Aardperen | < -15 oC | november – februari |
| Andijvie | tot -5 oC | oktober – december |
| Bieten | tot -3 oC | oktober – december |
| Boerenkool | tot -15 oC | oktober – februari |
| Chinese kool | tot -8 oC | oktober – december |
| Groenlof | tot -7 oC | oktober – december |
| Haverwortel | < -15 oC | november – januari |
| Knolselderij | tot -2 oC | oktober – november |
| Mashua (knolkapucien) | tot -5 oC | november – maart |
| Oca | tot -1 oC | oktober – november |
| Palmkool (cavolo nero) | tot -3 oC | september – december |
| Pastinaken | tot -12 oC | november – januari |
| Radicchio (roodlof) | tot -5 oC | september – januari |
| Rode kool | tot -5 oC | september – december |
| Schorseneren | < -15 oC | november – januari |
| Snijbiet | tot -5 oC | juli – december |
| Spruitkool | afhankelijk van variëteit | september – december |
| Witte kool | tot -5 oC | september – december |
| Wortelen | tot -2 oC | juni – november |
| Yacon | tot 0 oC | oktober – november |
| Prei (winterprei) | tot -10 oC of lager, afhankelijk van ras | november – februari |
| Crosne | < -15 oC | november – januari |
| Apios | tot -40 oC | november |
| Winterpostelein | tot -15 oC | oktober – maart |
| Zwartmoeskervel | tot -15 oC | november – april |
Zaden kopen is voorgenieten
In december begint het dromen, van tongstrelende bladgroenten, sappige tomaten, knapperige komkommers en wat gaan we al niet meer oogsten in 2025? Wij, De Tuinen van MergenMetz, specialiseren ons in niet-alledaagse soorten groenten. Dat kunnen oude soorten en rassen zijn of bijzondere (nieuwe) gewassen. En we bieden ook een aantal “gewone” groenten,die anderen ook aanbieden. We vermeerderen veel zelf, maar niet alles. Deze drie, hieronder, waren niet meer op de markt. We hadden zaad uit de “diepvries” van de zaadbank en zijn ze gaan telen. Voor het zaad. En in de webshop staat nog veel meer.
Was verdwenen en is weer terug
Kalk en as
De moestuin ziet er hetzelfde uit als in november. De rekken waartegen de bonen klommen zijn weggehaald, en op die bedden is kalk gestrooid (van eierschalen). Want volgens ons wisselteeltschema komen daar volgend jaar de kolen.
Daar waar we de wortelgroenten telen, strooien we houtas. Zuiver houtas, dus niet van iets anders of geverfde materialen. Maar ook in de Eetbare Siertuin wordt bij een aantal planten kalk en as gestrooid.
Aardperen rooien
Aardperen zijn zo ontzettend winterhard dat we ze pas begin december beginnen te rooien. We herplanten er pakweg vijf op pakweg 80 cm in het vierkant, maar als je maanden later ziet hoeveel er op komen, dan weet je dat je lang niet alle aardperen uit de grond hebt gehaald. Wij hebben een lang gerekt bed van 10 meter x 1,25 meter, Elke dag een halve meter dan is het eind december gebeurd. Mits het niet te veel vriest.
De grote eten we, de kleinere gingen naar onze Bonte Bentheimers (varkens), maar die hebben we niet meer sinds 8 mei 2024. Hagar en Helga hebben een mooi voortgezet leven, daar hebben we op gelet. Maar ja, waar laten we nu de kleine aardperen?
Planten en snoeien
Zolang het niet vriest, is dit de periode om bomen en heesters met kluit te planten. (Planten die in pot zijn opgekweekt kunnen, bij wijze van spreken, jaarrond worden geplant.)
Snoei is ook iets voor de winter, enkele uitzonderingen, zoals de walnoot, daargelaten. Je kunt het hele jaar door bomen en struiken snoeien – dat met name herfst en winter de aangewezen maanden zijn, komt (ook) omdat er in principe weinig ander tuinwerk is. (Lees hier over appelbomen snoeien.) Druiven kan je het best in december snoeien omdat bij deze planten de sapstroom nogal vroeg op gang komt.
